Ook Vervoerregio treft blaam voor huidige malaise bij EBS

De Vervoerregio Amsterdam heeft steken laten vallen bij de aanbesteding van het openbaar vervoer in de Zaanstreek. Er is onvoldoende gekeken naar de realiteitszin van de beloftes van de uiteindelijke winnaar EBS, die het afgelopen jaar gruwelijk door het ijs is gezakt. Dat gaf wethouder Gerard Slegers toe in de gemeenteraad. Een uitweg vinden is echter niet gemakkelijk.

Onze wethouder van Mobiliteit is ook lid van het dagelijks bestuur van de Vervoerregio en als zodanig optimaal ingevoerd in de materie. De zes Zaanse raadsleden in de Regioraad van het samenwerkingsverband zetten EBS op de agenda in de eigen gemeente vanwege de aanhoudende wanprestaties. Dat het beter moet om reizigers niet voor eens en altijd de bus uit te jagen is elke fractie wel duidelijk, maar EBS kan ook geen ijzer met handen breken. Zo speelt het tekort aan chauffeurs in het hele land en een recent probleem bij het laden van de nieuwe elektrische bussen moet door de producent van de laadpalen worden opgelost. Die daar volgens Slegers overigens hard aan werkt.

De ontevredenheid over EBS heeft inmiddels het punt bereikt dat in de Zaanse raad hardop betwijfeld wordt of de busvervoerder de volle contracttermijn van tien jaar wel vol moet maken. Maar niemand overziet welke juridische en financiële consequentiers het openbreken van een concessie heeft. Volgens Slegers is daar maar één precedent voor. In 2020 kondigden de provincies Flevoland, Gelderland en Overijssel aan de OV-concessie IJssel-Vecht van Keolis in te trekken vanwege fraude bij de aanbesteding. Na juridisch onderzoek van advocatenkantoor Pels Rijcken concludeerden zij dat Keolis opzettelijk onjuiste informatie had verstrekt. Keolis verloor de concessie, maar kreeg wel een noodconcessie van twee jaar om het busvervoer in de regio IJssel-Vecht uit te mogen voeren. Uiteindelijk betaalde het bedrijf de betrokken provincies een schadevergoeding van 2,9 miljoen euro vanwege het plegen van fraude.

Daarvan is bij EBS geen sprake: de zaken te rooskleurig voorstellen is nog geen fraude en, zoals Slegers toegaf, de Vervoerregio had er als aanbestedende partij ook scherper op moeten toezien. Het is een wijze les die bij de volgende aanbesteding goed van pas zal komen, aldus de wethouder. Hij ziet er wel wat in om als een eventuele ontsnappingsroute nu al in kaart te brengen of en hoe het busvervoer in de Zaanstreek binnen de komende negen jaar anders geregeld kan worden als de kwaliteit ondermaats blijft, maar legde er ook de nadruk op dat dit niet zomaar even snel geregeld is. Los van commerciële partijen een eigen regionaal busbedrijf opzetten is nóg weer een stap verder - en vooralsnog té ver.