FNV stelt dat werknemers kind van de rekening zijn

Het gejammer van beursgenoteerde bedrijven dat ze de lonen niet verder kunnen verhogen is aan de FNV niet besteed. De vakbond spitte hun jaarverslagen door en zag dat tussen 2019 en 2022 de winsten gemiddeld met 36 procent stegen. Voor de personeelskosten was dat twaalf procent. En het was cashen voor aandeelhouders.

De FNV onderzocht bijna 50 bedrijven van de AEX en AMX, waaronder Ahold Delhaize, Heineken, chipmachinefabrikant ASML en Just Eat Takeaway, het moederbedrijf van Thuisbezorgd. Volgens de FNV komt de groei in personeelskosten deels door het hogere aantal voltijdbanen en de vakbond stelt dat deze kosten per fulltime baan zijn gestegen met iets minder dan tien procent. Er zijn ook bedrijven waar de personeelskosten per voltijdbaan juist zijn gedaald, zoals bij telecombedrijf KPN en verlichtingsbedrijf Signify.

De hoeveelheid geld die bedrijven kwijt waren aan aandeelhouders, zoals aan dividend en de inkoop van eigen aandelen, steeg daarentegen met 59 procent. Daarmee was dat de kostenpost die het hardst steeg. De verschillen tussen de gestegen winsten en personeelskosten roepen de discussie op of rekeningen wel eerlijk worden verdeeld, aldus bestuurslid Petra Bolster - Damen. 'Er zijn ook extra kosten voor ondernemingen, maar zij kunnen hun winstmarge wel vasthouden. De lonen kunnen omhoog, zeker als je ziet dat mensen hun boodschappen niet meer kunnen betalen,' zegt zij.

De prijzen van sommige grondstoffen als graan zijn sterk gestegen vanwege de oorlog in Oekraïne. Daardoor moeten consumenten, maar ook bedrijven in de voedselindustrie meer betalen voor producten waar graan in zit. Ondanks hogere kosten voor onder meer voedingsbedrijven steeg de omzet van beursgenoteerde organisaties tussen 2019 en 2022 gemiddeld met 21 procent. Omdat de winsten harder groeiden dan de omzetcijfers stegen de winstmarges. Volgens de FNV was de winst in 2019 7,5 cent per euro omzet en vorig jaar 8,5 cent. 'Het klinkt niet veel, maar het gaat om 5,2 miljard euro aan hogere marges.' aldus beleidsadviseur en onderzoeker Tijmen de Vos.

Vorige week meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek dat de Nederlandse lonen in CAO’s met gemiddeld vijf procent zijn gestegen in de eerste drie maanden van dit jaar. Maar werknemers gingen er niet op vooruit, omdat de inflatie de afgelopen drie maanden met 6,6 procent hoger lag. Gemiddeld gingen werknemers er in het eerste kwartaal dus zo’n 1,5 procent op achteruit, stellen de statistici.