Het doel van de aanpak Werk of meedoen van Zaanstad is om inwoners te helpen bij het vinden van werk of mogelijkheden om op een andere manier mee te doen in de samenleving. De manier van werken is volgens wethouder Natasja Groothuismink de afgelopen jaren succesvol gebleken, hoewel vanwege corona het aantal inwoners met een uitkering weer stijgt. Die nieuwe gevallen zijn anders dan de oude.
Die trend ging eerder nog de andere kant op. ‘De kern van onze aanpak is om in contact te zijn met inwoners die onze ondersteuning nodig hebben en om dan samen een helder plan maken. Zodat ze stappen kunnen zetten om mee te doen of aan het werk te gaan. De coronacrisis heeft natuurlijk veel gevolgen, ook voor onze inwoners. Inwoners die als ondernemer getroffen zijn door de maatregelen, of mensen in loondienst die ontslagen zijn,’ zegt Groothuismink in een persbericht. Vooral mensen met een laag opleidingsniveau, jongeren, migrantengroepen en mensen met een arbeidsbeperking profiteerden tot nu toe van de Zaanse aanpak.
Uitkering kwijt
De afgelopen jaren ontvingen steeds minder Zaankanters een bijstandsuitkering. Alle inwoners die van een uitkering moeten rondkomen worden opgeroepen om in gesprek te gaan over hun persoonlijke situatie en over hun mogelijkheden voor werk of meedoen. ‘We zien dat door intensief aan de slag te gaan met uitkeringsgerechtigden en een goede persoonlijke begeleiding inwoners zelfs na jaren alsnog uit de uitkering naar werk stromen. De Sociale Wijkteams en Werkom spelen daar een belangrijke rol in. De samenwerking met deze en andere partners is heel belangrijk gebleken voor de succesvolle resultaten,’ aldus Groothuismink.
Het kan aan de andere kant ook zo zijn dat mensen na een rechtmatigheidstoets hun uitkering verliezen. Niet mee willen doen kan een korting op de uitkering tot gevolg hebben. De gemeente Groningen pakt het anders aan: daar introduceerden ze de zogenoemde basisbanen (filmpje van EenVandaag hironder).
Zelfstandigen zonder werk
Ook in 2021 roept Zaanstad 500 Zaanse uitkeringsgerechtigden op om naar Werkom of het wijkteam te gaan voor een passend traject. In april is gestart met een project om inwoners te helpen die door de coronacrisis getroffen zijn. ‘We willen voorkomen dat Zaankanters afhankelijk worden van een uitkering. Zo zijn we deze maand gestart met een vernieuwde Max WW aanpak. Daarin begeleiden we inwoners van wie de WW-uitkering bijna afloopt naar werk vóórdat zij de bijstand ingaan.’ In de eerste tranche werden in Zaanstad 4067 Tozo-aanvragen behandeld voor steun aan zelfstandigen. Die hebben nergens recht op wanneer ze het niet redden.
Omscholing
Na de eerste lockdown konden veel aanvragers hun onderneming weer opstarten en voor de tweede tranche daalde het aantal Tozo-aanvragen tot 1649. Vanwege de recentste lockdown wordt echter een nieuwe piek in aanvragen verwacht. Begin dit jaar begint de gemeente met heroriëntatiegesprekken voor zelfstandig ondernemers met een Tozo-uitkering die geen toekomst meer zien in hun bedrijf. Het doel is om hen te begeleiden naar een andere vorm van inkomen. Op de snel veranderende arbeidsmarkt moeten grote groepen mensen ‘in beweging komen’ op zoek naar ander werk en corona heeft dat nog versterkt. Er wordt daarom een regionaal mobiliteitsteam opgezet, in samenwerking met het UWV, Werkom, het werkgeversservicepunt, vakbonden en het onderwijs.
