Datagestuurd werken betekent bij Zaanstad beginnen met de vraag ‘wat willen we bereiken’ in plaats van het gangbare ‘wat willen we weten’. Volgens de verantwoordelijke man Tom Pots richt de gemeente zich specifiek op het gebruiken van praktische data-analyses in het dagelijkse werk.
In een gesprek met Gemeente.nu zegt hij andere gemeenten te willen waarschuwen voor de grootste valkuil: ‘Dataprojecten starten vaak op basis van het spel van vraag en aanbod. Een team of afdeling wil iets weten en het datateam zegt: dat gaan we maken. Maar de stap daarvoor is dat het team of de afdeling weet wat ze wil bereiken. Als datateam in Zaanstad zijn we daar constant mee bezig. Het is een reflex om bij een vraag direct aan de gang te gaan en data te leveren en te analyseren. Dat doen we dus niet, het begint altijd bij concrete doelen op het voorliggende maatschappelijke vraagstuk. Als het team of afdeling de doelen niet scherp heeft, dan gaan we niet van start.’
Data Lab
De drie eerste stappen zijn dan de antwoorden op drie vragen helder krijgen in een vaste volgorde: wat willen we bereiken, wat willen we daarvoor weten en wat gaan we ermee doen? Zo wordt voorkomen dat mensen vragen om analyses waar ze eigenlijk niets mee kunnen. Een van de ambities is het Data Lab. Dat is een methodiek om oplossingen te vinden voor complexe vraagstukken, op basis van data die zich niet laten vangen door de grenzen van een organisatie en is gegroeid tot een samenwerkingsverband met organisaties zoals gemeenten, woningcorporaties, de GGD, de Belastingdienst, zorginstellingen, het UWV, scholen en de politie.
Er wordt bijvoorbeeld nu gewerkt aan een applicatie voor ondermijnende criminaliteit, die later verder door het land moet worden uitgerold. Per maatschappelijk vraagstuk bepalen de de verschillende deelnemende partijen aan de databank zelf of deelname zinvol is. In de komende maanden worden ook nog datasets van het Kadaster en de Kamer van Koophandel in het Lab geïntegreerd.
