Zaanstad is één van de weinige gemeenten waar het aantal zwaarbelaste mantelzorgers in tien jaar niet enorm is gestegen. Tot die conclusie komt vergelijkingssite Independer op basis van data van het CBS en het RIVM. In Noord-Holland is het aantal zwaarbelaste mantelzorgers in die tijd toegenomen met bijna een derde.
Hoewel dit een forse toename is, blijft deze achter bij de landelijke stijging van 52,7 procent. Koploper is Gelderland, hier was zelfs bijna een verdubbeling (plus 93,6 procent). In Zaanstad is sprake van een minuscule afname van het aantal volwassenen dat ten minste acht uur per week of al minstens drie maanden lang kosteloos zorgt voor een naaste. Dit wordt gezien als intensieve mantelzorg. In Zaanstad viel 18,6 procent van alle mantelzorgers in die categorie in 2012, in 2022 was dat 0,1 procent minder.
Mantelzorg is een waardevolle, maar vaak zware taak. Uitputting ligt op de loer, zeker wanneer de zorg voor een kwetsbare naaste gecombineerd wordt met een druk huishouden, een baan en een sociaal leven. Noord-Holland telt momenteel zo’n 49.000 zwaarbelaste mantelzorgers. Dit is een stijging van 31,2 procent ten opzichte van tien jaar eerder. In heel het land gaat het om 308.992 inwoners.
Binnen Noord-Holland zijn er grote verschillen op gemeenteniveau. Zo is het aantal zwaarbelaste mantelzorgers in Hollands Kroon zelfs vervijfvoudigd (428,4 procent). Ook in Den Helder (205,4) en Medemblik (43,7 procent) is sprake van een sterke stijging, terwijl er in Castricum (min 46,4 procent) en Uithoorn (min 24,2 procent) juist een flinke daling was. De oorzaken van deze opvallende verschillen zijn onduidelijk.
'De zorgverzekeraar van de mantelzorger kan kosten voor vervangende zorg vergoeden. Bijvoorbeeld als de mantelzorger zelf ziek is en even geen mantelzorg kan leveren, bijvoorbeeld door overbelasting. Of als die op vakantie is om even op te laden. Het is wel belangrijk om te weten dat vervangende zorg niet in de basisverzekering zit, maar wel in sommige aanvullende verzekeringen. Het kan dus lonen om dit goed uit te zoeken en om eventueel over te stappen naar een andere zorgverzekering. Dat kan altijd in de laatste zes weken van het jaar,' aldus expert zorgverzekeringen Mirjam Prins. Voor een patiënt met een indicatie via de Wet Langdurige Zorg kan de vervanging ook vanuit het Persoonsgebonden Budget vergoed worden.