Door achteruitgang natuur geen permanent open busbrug

Het college zoekt naarstig naar uitwegen om busbrug De Binding tussen Westerwatering en Westerkoog permanent te kunnen openstellen voor alle verkeer. Stikstofdepositie in de beschermde natuur van de Polder Westzaan staat dat niet toe, maar er zijn wellicht geitenpaadjes.

De overbelasting van stikstofdepositie bedraagt in het Natura 2000-gebied zo’n 500-600 mol ha/jr. Een ecologische toets door adviesbureau Sweco liet zien dat de toename van stikstof als gevolg van de openstelling van de busbrug niet tot significant aantoonbare negatieve effecten op de natuur zou leiden, maar de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord had twijfels bij deze conclusie en liet daarom een second opinion doen met een veldonderzoek als extra onderdeel. Dit onderzoek door Witteveen+Bos toont aan dat de natuur sterk achteruit is gegaan.

Veldonderzoek

Van de 29 veenmosrietlanden (N2000-beschermd) zijn er 21 verdwenen en van de acht resterende zijn er vier in slechte staat. Dit veldonderzoek geeft dus een nieuw en negatiever beeld over de staat van de beschermde natuur dan Sweco in kaart bracht. De conclusie van de second opinion is dat als gevolg van de structurele overbelasting een additionele stikstofdepositie (hoe klein dan ook) wel degelijk kan leiden tot een significant negatief effect. Er komt dus voorlopig geen vergunning voor de 24/7-openstelling van De Binding.

Bunge Loders Croklaan

Er wordt nu bekeken of de verplaatsing van de fabriek van Bunge Loders Croklaan van Wormerveer naar HoogTij kansen biedt voor het vrijspelen van stikstofruimte. Deze is overigens niet van Zaanstad, maar van Bunge zelf. Bij de verkoop van de gronden in Wormerveer zal Bunge de stikstofruimte deels overdragen aan de ontwikkelende partij en Zaanstad aast op het mogelijke overschot om dat in te zetten voor de busbrug.

Snelheidsverlaging

De provincie verkent sinds 2021 mogelijkheden om stikstofruimte te creëren vanuit de industrie, de agrarische sector en ook het verkeer. 'In de afgelopen periode is specifiek door Zaanstad doorgevraagd of snelheidsverlaging op de N246 en N515 stikstofruimte zou kunnen creëren in de Polder Westzaan,' schrijft het college nu aan de raad. Onlangs kwam de reactie dat snelheidsverlaging op sommige plekken tot minder en op andere plekken tot meer stikstofdepositie leidt. Het netto-effect van zo'n ingreep is daardoor niet eenduidig en vooralsnog betekent dit dat de snelheid op de beide N-wegen blijft zoals die is.

Verbrakking

Het college zit inmiddels ook op het spoor van mitigerende maatregelen. De recente trend om stikstofproblemen niet alleen als rekenmodel maar ook vanuit de kwaliteit van de beschermde natuur te benaderen heeft daarin de weg gewezen. Dit is wel een spoor voor de langere termijn, omdat natuurherstel als gevolg van ingrepen die de schade beperken aantoonbaar moet zijn. In de Polder Westzaan gaat dat over veenmosrietland en vochtige heide. Voor herstel daarvan is verbrakking van het oppervlaktewater een randvoorwaarde.

De provincie gaat volgend jaar verkennen of er overeenstemming is te bereiken met een agrariër in of om de Polder Westzaan om afstand te doen van de stikstofruimte van het bedrijf. Dit kan inhouden dat een boer wordt uitgekocht of stopt met zijn werkzaamheden, waarna stikstofruimte kan worden gereserveerd voor externe saldering van de busbrug.