
Het college van Oostzaan heeft zijn voorkeur uitgesproken voor een fusie met Zaanstad, vanwege de historische en geografische verbondenheid van wat nu nog twee gemeenten zijn. 'Hoewel Oostzaan ten tijde van het ontstaan van Zaanstad in 1974 een zelfstandige gemeente bleef, is de band sterk door de nabijheid, gedeelde streek-identiteit en vergelijkbare culturele wortels in de Zaanstreek.'
Als voorbeeld noemt het dagelijks bestuur van Oostzaan het dialect dat honderden jaren in de hele Zaanstreek is gesproken en in het heden steken Oostzaners voor onderwijs, ziekenhuiszorg, winkels en cultuur al veelvuldig de gemeentegrens over naar Zaandam. Er wordt ook op gewezen dat de helft van alle inwoners van Zaanstad in dorpen en kernen met een sterke eigen identiteit wonen, zoals Wormerveer (circa 12.500 inwoners) Koog aan de Zaan (circa 11.300) Zaandijk (8600) en Westzaan (5100 inwoners). Opgeteld zijn dat rond 80.000 mensen. 'Dit vergemakkelijkt het behoud van de Oostzaanse identiteit.'
'De schaalgrootte van Zaanstad biedt voordelen. Met circa 1800 voltijdsbanen beschikt Zaanstad over de meest robuuste ambtelijke organisatie in de regio, met op veel beleidsterreinen voldoende specialistische kennis en capaciteit. Dat vergroot de kans dat complexe opgaven echt goed opgepakt kunnen worden. Voorbeelden daarvan zijn het bouwen van woningen en de ondersteuning van kwetsbare inwoners,' schrijft het Oostzaanse college. Ook is Zaanstad centrumgemeente voor veel regiotaken en vervult dus al veel taken voor de kleine buurgemeente.
De uitgestrekte hand richting Zaanstad betekent niet dat de kogel door de kerk is wat Oostzaan betreft: ook een fusie met Amsterdam of Purmerend zou toekomstbestendig kunnen zijn, wordt nadrukkelijk gesteld. Daarom komt er nog een representatieve raadpleging van de bevolking die nog in deze bestuursperiode moet plaatshebben. Het CDA, D66 en GroenLinks hebben de neiging om alvast piketpalen te slaan niet kunnen onderdrukken, hoewel Oostzaan de vragende partij is en het alle mogelijke fusiepartners vrij staat om beleefd nee te zeggen, zoals Amsterdam al heeft gedaan.
De drie fracties noemen onder meer het beschikbaar zijn van een gemeentelijk loket en de continuïteit van verenigingen en sportclubs door handhaving van de gemeentelijke subsidies voor accommodaties als sportvelden, de sporthal en de KunstGreep heel belangrijk en willen een dorpsraad om 'de Oostzaanse stem' te behouden. Vooral dat gemeenteloket zal voor opgetrokken wenkbrauwen zorgen in Zaanstad Noord, dat na de verhuizing van het stadhuis naar Zaandam in 2012 ruim dertien jaar op een eigen loket moest wachten.
Ter vergelijking: van de Kunstgreep in Oostzaan naar het stadhuis in Zaandam is het met de auto 6,2 kilometer; van De Bieb in Krommenie naar hetzelfde stadhuis is 10,2 kilometer. Inwoners van Krommenie, Assendelft en Wormerveer zaten dus tot de recente opening van de gemeentelijke dependance in de bibliotheek in Krommenie veel verder van het stadhuis af dan Oostzaners na een eventuele fusie. Van het gemeentehuis in Wormer naar De Bieb in Krommenie is het overigens 5,2 kilometer, dat alles volgens de ANWB.





