Agressie tegen NS-personeel loopt de spuigaten uit

NS'ers kregen afgelopen jaar op stations, in de winkels en in binnenlandse en internationale treinen vaak te maken met verbale en fysieke agressie: gemeld werden 965 incidenten tegen 744 een jaar eerder. Het spoorbedrijf is het zat en vraagt de overheid om hulp.

Wouter Koolmees, sinds drie maanden president-directeur is zich 'rot geschrokken' van het gedrag van sommige reizigers tegenover conducteurs, medewerkers op het gebied van service en veiligheid, machinisten, schoonmakers en winkelpersoneel. 'De verhalen die ik hoor zijn soms schrijnend. Mijn collega’s zetten zich elke dag in voor een prettige reis voor de ruim een miljoen reizigers die met de trein gaan. Dat de verharding in de maatschappij steeds vaker leidt tot agressie naar mijn collega´s, maar ook naar politie en andere hulpverleners vind ik verwerpelijk. Dat kan en zal ik nooit accepteren. Ik roep dan ook iedereen op: laat mijn collega’s met rust,' liet hij optekenen.

Extra maatregelen

Het afgelopen jaar namen NS al extra maatregelen gericht tegen overlast. Zo werd in juli begonnen met het live uitkijken van camerabeelden in treinen op specifieke trajecten met overlast. Dit wordt in de toekomst mogelijk in alle treinen. Daarnaast kunnen NS’ers sinds oktober door een nieuwe app sneller een boete uitschrijven en kan de NS-meldkamer op afstand collega’s helpen bij hun optreden. NS hopen dat de effecten hiervan dit jaar merkbaar worden. Tot slot vinden er op stations vaker gerichte acties plaats.

Op enkele locaties ziet NS zich genoodzaakt om samen met ProRail drastische maatregelen te nemen, zoals het sluiten van een ingang op station Nijmegen waar vaak misbruik van poortjes was. Op verschillende stations zoals Weert, Rotterdam Centraal en Amsterdam Centraal zetten NS zelfs beveiligers met hond in en begin dit jaar kwam er permanente ingangscontroles op station Maarheeze. Ook voor andere stations zoals Amsterdam Centraal wordt gekeken naar de mogelijkheid voor verregaande maatregelen.

Identiteitscontroles

NS willen zelf de identiteit van geweldplegers kunnen controleren, maar ondanks toezeggingen door de overheid kan dat nog niet. Het bedrijf wil daarnaast ook de mogelijkheid hebben om illegale overlastgevers te kunnen identificeren. Dit ontlast de politie, voorkomt escalatie en zorgt ervoor dat personen zich moeten verantwoorden voor hun wangedrag. 'Het gaat allang niet meer alleen om overlast, maar ook om crimineel gedrag. Agressie, een toename van het bezit van (steek)wapens en bagagediefstal,' aldus de vervoerder.

Feiten en cijfers

• Afgelopen jaar zijn er binnen de NS 965 incidenten gemeld van agressie tegen medewerkers in de meest ernstige incidenten die onder het strafrecht vallen (in 2021 waren het er 744). Het ging om bedreiging (349), lichamelijk geweld (256) en bespugen (181).
• In de trein waren 355 incidenten met agressie (243 in 2021). Op het station was dit aantal 605 ten opzichte van 496 in 2021. Vijf incidenten vonden elders plaats. De meest voorkomende aanleiding was aanspreken op huisregels (529) en controle van het vervoersbewijs (311).
• In 2022 liepen 220 NS’ers letsel op als gevolg van agressie (2021: 186). In 198 gevallen betrof het een medewerker Veiligheid & Service die in alle gevallen gewond raakten bij een aanhouding.
• Het aantal meldingen van agressie tussen reizigers onderling was 3144, een stijging van 73 procent. (2021: 2296). In bijna 1700 gevallen ging het om onenigheid.
• In 2022 werd zo´n 13.500 keer de hulp van de politie gevraagd, in 2021 was dit 12.000 keer. De helft van deze assistentieverzoeken gaan over het controleren van de identiteit.