'Geen tijd te verliezen' met ingrepen in veenweidegebied

05 jun 2022, 14:03 Actueel
screenshot 20220605 135617
Provincie Noord-Holland / Loek Buter
Dat de bodem in het veenweidegebied daalt is niet alleen slecht voor het klimaat, maar zorgt ook voor schade aan bijvoorbeeld gebouwen en wegen. Door het dalen en verdampen van de veengrond komen namelijk grote hoeveelheden broeikasgassen vrij, zoals CO2. De provincie moet dus flink aan de bak: 'We hebben geen tijd te verliezen.'
Bodemdaling ontstaat onder andere door het wegpompen van water voor de landbouw en veeteelt. Dit leidt tot een lagere grondwaterstand. Het veen droogt daardoor uit en verdampt. 'Veen is een soort spons en bestaat uit resten van planten en bomen. Als veen te droog wordt, komt er zuurstof bij en begint het oxidatieproces. De bovenste veenlaag verdwijnt en zakt in. Dan gaat de bodem dus letterlijk dalen,' legt beleidsadviseur bodemdaling van de provincie Janny Gerritsen uit.

Klimaatakkoord

Dat oxideren van veen leidt weer tot CO2-uitstoot. In Noord-Holland zorgt bodemdaling in veenweidegebieden jaarlijks voor 0,17 megaton CO2-uitstoot. Dat moet volgens het Klimaatakkoord van Parijs tot 2030 met een megaton omlaag. De veenweideprovincies maken daarom in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een Regionale Veenweide Strategie, waarin staat hoe zij broeikasuitstoot in hun veenweidegebieden willen laten afnemen.

Meer kennis vergaren

De provincie investeert daarom in het vergroten van haar kennis van bodemdaling en innovatieve oplossingen. Zo experimenteren de provincie, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en de Gebiedscommissie Laag-Holland in het Innovatieprogramma Veen met nieuwe typen van bedrijfsvoering voor agrariërs in veenweidegebieden. In het Veenweiden Innovatiecentrum in Zegveld staat een speciale boerderij die een hoge grondwaterstand probeert te combineren met een economisch haalbaar bedrijfsmodel, omdat 'agrariërs in veenweidegebieden ook in de toekomst nog steeds een boterham moeten kunnen verdienen'.

Klei in veen

Er wordt veel geld gestoken in onderzoek en experimenten en investeringen. Denk aan onderwaterdrainage en natte teelten, maar ook aan klei in veen. Dan wordt klei opgelost in water en in een dunne laag uitgespreid over een gebied. De kleideeltjes zakken in de veengrond en verbinden zich met veenmoleculen, waardoor er minder oxidatie ontstaat. Dat werkt in het laboratorium heel goed, maar moet zich in de praktijk nog bewijzen.
Op 24 mei stelde Gedeputeerde Staten de concept Regionale Veenweide Strategie 1.0
( vast. Inwoners kunnen nog tot 31 juli reageren op de strategie via [email protected]
. Deze reacties worden in een werkgroep besproken en eventueel verwerkt in de definitieve versie.