Daar waar inwoners van Zaanstad een vrij rooskleurig beeld schetsen van de acceptatie van lhbtiq+ gemeenschap, heeft de groep zelf daar hele andere ideeën over. Ruim de helft van de bevraagde Zaanse lhbtiq+ personen had het afgelopen jaar te maken met discriminatie en de helft daarvan met een vorm van verbaal of fysiek geweld. Non-binaire inwoners en jongere lhbtiq+’ers blijken extra kwetsbaar.
Dat komt naar voren uit een onderzoek van de gemeente in samenwerking met De Zaanse Regenboog, het Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek – Waterland en de Stichting Paarse Vrijdag Krant in het najaar van 2021. ‘Triest dat er zoveel mensen niet kunnen zijn wie ze zijn. Het blijft schrikken als je zoveel nare ervaringen achter elkaar ziet. Wij weten dat wel, maar het gaat erom dat politiek Zaanstad dit ook gaat beseffen en actie onderneemt. Iedereen die beroepshalve betrokken is bij lhbtiq+ personen moet meer ondersteuning krijgen om op een respectvolle manier met onze doelgroep om te gaan,’ stelt Frankie Vos van De Zaanse Regenboog. Het staatje hierboven geeft de antwoorden van de betrokkenen weer, de twee hieronder die van de bevraagde inwoners.
Erik Schaap van het Bureau Discriminatiezaken noemt het ‘onverteerbaar en zorgelijk’ dat er nog altijd mensen zijn die niet volledig zichzelf kunnen of durven zijn door onbegrip en intolerantie van anderen. ‘Hopelijk blijkt uit volgende enquêtes dat deze situatie snel verandert. In de tussentijd: blijf er niet alleen mee rondlopen, maar meld het bij de politie, een vertrouwenspersoon of een anti-discriminatievoorziening wanneer je als lhbtiq+ persoon wordt gediscrimineerd,’ zegt hij.
Bas Hageman van de Zaanse Gender and Sexuality Alliances en de Stichting Paarse Vrijdag Krant wijst erop dat iedereen wil dat het eigen kind zich geaccepteerd voelt zoals het is, zich vrij kan ontwikkelen en een plekje in de wereld kan vinden voor zichzelf. ‘Nu blijkt dat nog altijd 45 procent van de ondervraagde lhbtiq+ personen zich buiten de deur anders voordoet. Leerlingen van het Zaanse GSA Netwerk delen ervaringen en organiseren Paarse Vrijdag om de zichtbaarheid en acceptatie op scholen te vergroten. Dat moet op meer scholen gebeuren.’
Wethouder Rita Noordzij van Diversiteit is blij dat het rapport er ligt, maar vindt de uitkomst pijnlijk. ‘Dat zoveel mensen op werk, op school, op straat of zelfs thuis niet zichzelf durven of kunnen zijn raakt me. We hebben hier duidelijk nog flinke stappen te zetten, en dit onderzoek helpt daarbij. De aanbevelingen neem ik ter harte, en ik zie een taak én een opdracht aan ons allen om ervoor te zorgen dat iedereen in onze gemeente zich veilig voelt én openlijk zichzelf kan zijn.’
Met dit onderzoek is een belangrijke wens uit de Regenboognota van De Zaanse Regenboog uitgevoerd. Centraal hierin staat de vraag om de situatie van de lesbische, homoseksuele, biseksuele, transgender, intersekse en queer personen (de + staat voor alle andere seksuele en genderidentiteiten) in beeld te brengen, zodat duidelijk wordt hoe hun situatie in Zaanstad is en om zo te kunnen bepalen waar op gelet moet worden om hun situatie te verbeteren. De gemeente gaat samen met het Regenboog netwerk in gesprek met de partners over het vergroten van de veiligheid voor en verbeteren van kennis over lhbtiq+ personen.
