In Zaanstad wonen ruim 70.00 huishoudens en een groot deel daarvan bestaat uit één persoon, zo blijkt uit recente gegevens bij het doorlopende onderzoek Wonen in de Metropoolregio Amsterdam. Hun aandeel is echter lager dan gemiddeld in de Metropoolregio Amsterdam (34 tegenover 39 procent). Er wonen hier ook wat minder jonge (18 tot 34 jaar) en meer oudere (75-plus) huishoudens.
Het onderzoek wordt tweejaarlijks uitgevoerd en aan de laatste grootschalige enquête werkten ongeveer 53.000 respondenten meegewerkt, waaronder 2135 in Zaanstad. Het gisteren bekendgemaakte stuk is een voorpublicatie: het hoofdrapport wordt op 24 maart gepubliceerd. Uit de Factsheet Wonen in Zaanstad blijkt onder meer dat het aantal huishoudens hier tussen 2017 en 2021 groeide van 69.100 tot 70.500. De groep lage inkomens (tot de huurtoeslaggrens) nam iets toe (van 41 tot 43 procent), maar het aandeel hoge inkomens (een jaarinkomen van meer dan 60.036 euro) eveneens: van 33 tot 38 procent. Dat betekent dat de groep inwoners met een middeninkomen slinkt van negentien nar zestien procent.
Meer vrije sector huur
De Zaanse woningvoorraad is gegroeid van 67.500 in 2017 naar 69.100 in 2021, waarbij op de huurmarkt het aandeel van de vrije sector steeg van zeven tot negen procent (in de metropoolregio MRA was dan van twaalf tot zestien procent). Het aandeel sociale corporatiewoningen nam iets af: van 35 naar 34 procent (MRA 31 naar 30 procent). Bereikbare koopwoningen (tot 188.000 euro) zijn er nauwelijks meer in de MRA (drie procent), maar in Zaanstad wordt dat aandeel geschat op negen procent. Woningen bereikbaar voor middeninkomens (met een koopprijs van 188.000 tot 296.000 euro) zijn in Zaanstad met een aandeel van 26 procent duidelijk minder schaars dat gemiddeld in de MRA (twaalf procent).
Sociale huur
De sociale huursector wordt in de MRA steeds vaker bewoond door huishoudens met een inkomen tot 40.024. euro (de huurgrens ligt dit jaar op 24.075 euro voor alleenstaanden en 32.675 euro voor meerpersoons huishoudens onder de AOW-leeftijd). In de MRA ging het van 70 procent in 2017 naar 84 procent vorig jaar, maar In Zaanstad bleef dat percentage op 82 staan. In de vrije sector huren relatief vaker huishoudens met een middeninkomen: 23 procent Zaanstad en twaalf in de MRA.
Van de Zaanse huishoudens met een laag inkomen woont 61 procent in sociale huur (MRA 65 procent) en 33 procent in een koophuis (MRA 25 procent).In Zaanstad betalen huurders gemiddeld 627 euro aan kale huur, en dat is minder dan het gemiddelde van 757 euro in de MRA. De gemiddelde bruto hypotheeklasten zijn hier 608 euro (in de MRA 771). De cijfers laten zien dat de woningvoorraad langzaam verandert en dat de betaalbaarheid onder druk staat.
Matchen vraag en aanbod
Zaanstad werkt daarom via gebiedsvisies, planadvisering en afspraken met woningcorporaties en ontwikkelaars verder aan het matchen van vraag en aanbod, laat het college de raad weten. ‘Door consequente sturing op het sociale en middeldure programma omvat de plancapaciteit inmiddels zo’n 4000 sociale huurwoningen en 1000 betaalbare koopwoningen. Voor bestaande woningen zijn regels ingevoerd om splitsing, kamerverhuur en toeristische verhuur te reguleren. Op deze manier blijven er meer betaalbare koopwoningen beschikbaar voor jonge gezinnen.’
