De provincie en Connexxion / Transdev hebben samen een plan gemaakt om het openbaar vervoer ook in de toekomst op peil te houden ondanks de financiële ramp door de coronacrisis. De NS-willen met kortingen reizigers terug te trein in lokken en er gaan weer stemmen op voor de invoering van een kilometerheffing. Hoe gaan wij straks van A naar B?
Het huidige systeem van autobelastingen moet grondig veranderen om het halen van klimaatdoelstellingen mogelijk te maken en daarbij is een vorm van kilometerheffing onmisbaar, volgens een coalitie van de autobrancheverenigingen Bovag en RAI, de milieuorganisatie Natuur & Milieu, de ANWB en autoleasekoepel VNA. Voordat die wordt ingevoerd moet wel de aanschaf van elektrische auto’s én van zuinige benzineauto’s worden gestimuleerd.
Politiek gevoelig
Doordat de afgelopen jaren namen de emissies van CO2 door auto’s juist toenamen door extra drukte op de weg is het zaak om de Nederlandse automobilisten snel CO2-zuiniger te laten rijden, stellen de samenwerkende belangenverenigingen. Autorijden moet volgens hen veel meer naar rato van het gebruik van de wagen worden belast. Daarmee komt een vorm van kilometerheffing in beeld, wat politiek nogal gevoelig ligt. Exacte bedragen per kilometer noemt de alliantie dan ook niet.
Actie nodig
Een nieuw belastingsysteem opzetten kost al gauw acht jaar. In de tussentijd moet er daarom aan worden gewerkt dat er veel meer nieuwe CO2-zuinige auto’s rond gaan rijden. Dat zou de overheid moeten sturen via belastingen en ruimere subsidies. Anders zal ondanks de verwachte toename van elektrisch rijden volgens de belangenorganisaties in 2030 nog altijd 70 tot 80 procent van alle auto’s op fossiele brandstoffen rijden.
Allemaal wegenbelasting betalen
Om de voorstellen te bekostigen pleit de alliantie er voor bezitters van elektrische auto’s vanaf volgend jaar niet langer vrij te stellen van de wegenbelasting. Vanaf dat jaar zouden ze vijftien procent van de gangbare tarieven moeten betalen, wat geleidelijk oploopt tot 100 procent in 2027. Daarnaast moet de overheid af van ‘perverse prikkels’, zoals gunstige belastingregels voor oldtimers. Ook moeten uitzonderingen en voordeeltjes voor het wagenpark van de overheid zelf op de schop.
Busvervoer
Wat het tijdens de lockdown met zo’n 65 tot 70 procent gedaalde busvervoer in de provincie betreft is de verwachting dat het aantal reizigers pas in 2025 terug is op het niveau van voor de coronacrisis. De provincie en Connexxion / Transdev houden er rekening mee dat ook volgend jaar sprake zal zijn van fors minder reizigers. Het Transitieplan openbaar vervoer bevat voornemens en ambities om het verwachte financiële tekort in 2022 (en in de jaren daarna) op te vangen.
Tekorten
De verliezen van vorig jaar en dit jaar worden grotendeels opgevangen door het Rijk. Dit voorjaar wordt duidelijk of er na 1 januari 2022 ook nog een vorm van financiële steun van de Rijksoverheid blijft bestaan. Mocht dat niet het geval zijn, dan is het mogelijk dat Connexxion per januari 2022 alsnog met minder bussen gaat rijden om een goede balans te houden tussen kosten, opbrengsten en risicoverdeling.
Sneller schakelen
Reizen moet in elk geval slimmer, schoner en veiliger worden in Noord-Holland, vinden de provincie en de vervoerder. Het moet gemakkelijker worden om bij een dalend aantal passagiers afwijkend materieel (bijvoorbeeld kleinere bussen) in te zetten of bij beperkte reizigersaantallen een andere vorm van vervoer aan te bieden, mogelijk in combinatie met bijvoorbeeld doelgroepenvervoer zoals regiotaxi’s of scholierenbussen.
E-bussen
Als weer meer mensen de bus pakken kunnen ook nieuwe, duurzame bussen worden ingezet. Onderzocht wordt of de bestaande dieselbussen sneller vervangen kunnen worden door nieuwe e-bussen die geen CO2 uitstoten. Daarnaast werken de provincie en Connexxion / Transdev een aanpak uit om de al aanwezige elektrische bussen vaker in te zetten.
