Datacenters beheersen momenteel het nieuws in het noorden van onze provincie. Ze slurpen energie en (drink)water en er zijn zorgen over mogelijke drinkwatertekorten bij droogte. Verschillende Statenfracties zijn verontrust, ook over de chemicaliën die de datacenters lozen op het oppervlaktewater. Maar datacenters staan ook dichter bij huis: Amsterdam telt er ruim 20.
Deze laatste hebben weliswaar niet de omvang van de giga dozen in Hollands Kroon, maar de hoofdstad vindt dat er meer kunnen komen: tot 2030 is een selectieve groei van het aantal datacenters in de bestaande clusters mogelijk. Omdat het dititale verkeer de komende jaren naar verwachting in een rap tempo doorgroeit, groeit ook de behoefte aan ruimte voor datacenters. Maar over hun invloed op de omgeving is nog veel onduidelijk. Bij de bedrijven zelf is ‘water’ bijvoorbeeld geen groot onderwerp van zorg.
Strenge voorwaarden
In Amsterdam zijn ze ‘onder strenge voorwaarden op het gebied van energie, ruimtelijke inpassing en het leveren van restwarmte voor de verwarming van woningen’ welkom in de gebieden Amstel III, Science Park, Schinkelkwartier en Haven – Haven-Stad. Tot 2030 mag de gemiddelde groei van datacenters er per jaar maximaal 67 megavolt ampère zijn.
Ik zal de wethouder, die de groei van datacenters in Amsterdam faciliteert (verdubbeling tot 2030), vragen stellen over deze berichten! https://t.co/kmE8MyYvMp
— Jennifer Bloemberg-Issa (@Jennifer_Bloem) March 19, 2021
Datacenters moeten stroom duurzaam inkopen en de restwarmte die vrijkomt gratis beschikbaar stellen, zodat die benut kan worden voor het verwarmen van woningen. Uit de commotie in Hollands Kroon is echter gebleken dat hergebruik van de restwarmte die vrijkomt in datacenters maar zeer beperkt mogelijk is. ‘Er lijken kansen voor de glastuinbouw. Maar een relatief lage prijs voor aardgas maakt een businesscase nu erg lastig,’ constateerden onderzoekers van Berenschot.
Grote impact
‘De mogelijkheden voor het verwarmen van woonhuizen met restwarmte zijn niet realistisch.’ Dat zou wellicht wel kunnen in een gebied met veel woningen op korte afstand, maar datacenters bestempelen als een duurzaam alternatief voor aardgas zoals in Amsterdam gebeurt is een wel hele ruime interpretatie van ‘duurzaamheid’ gezien de impact die ze hebben op de leefomgeving, de energieleveringszekerheid, de watervoorraad en het oppervlaktewater.
Terechte vragen van @Christenunie over #datacenters en gevolgen voor milieu #water #omgevingsdiensten https://t.co/bMTGZ5I3D0
— Tjitske Kuiper (@TjitskeKuiper) March 23, 2021
Eerder deze maand zijn Provinciale Staten geïnformeerd over de start van het opstellen van een provinciale aanvulling op de datacenterstrategie van de Metropoolregio Amsterdam. Daarin wordt op een rij gezet wat de mogelijkheden van provinciale sturing zijn voor water- en energieverbruik, de ruimtelijke impact en de economische waarde, waarbij ook mobiliteit kan worden betrokken.
Deze datacenterstrategie geldt na de vaststelling voor heel Noord-Holland en moet nog vóór het zomerreces naar Provinciale Staten gaan, schreef Gedeputeerde Cees Loggen onlangs. Datacenters zijn dus ook voor Zaanstad geen ver-van-mijn-bedshow, al gaat het er hier in het openbaar althans nooit over.
