Een groep wetenschappers en milieuorganisaties roept minister Carola Schouten van Landbouw op om niet in te stemmen met nieuwe Europese richtlijnen voor de bescherming van bijen. Ze keren zich tegen ‘misleidende rekenmodellen van pesticidenfabrikanten’ in het zogenoemde Bijenrichtsnoer waarover Schouten en haar Europese collega’s morgen een besluit nemen.
‘Het gevaar dreigt dat wilde bijen en hommels straks helemaal geen bescherming krijgen, terwijl zij essentieel zijn voor onze voedselproductie, de natuur, onze economie en ons voortbestaan,’ schrijven de in zeven hoogleraren en negen milieuorganisaties, waaronder de Bijenstichting, de Bee Foundation, Greenpeace, Mobilisation for the Environment en Urgenda. Onder de hoogleraren die de boodschap onderschrijven zijn bekende wetenschappers als Louise Vet van de universiteit van Wageningen en Jan Rotmans van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Mede ontwikkeld door Syngenta
De schrijvers zijn kritisch over een rekenmodel waarmee de natuurlijke sterfte in honingbijenkolonies kan worden vastgesteld. ‘Dit model heet Beehave en is mede ontwikkeld door pesticidenfabrikant Syngenta.’ Volgens de hoogleraren en de milieuorganisaties zit het model zo in elkaar dat het een te hoog aandeel van de sterfte als ‘natuurlijk’ aanmerkt. ‘Deze werkwijze zal er waarschijnlijk voor zorgen dat sterfte door pesticiden gaat vallen onder de zogenaamde ‘natuurlijke sterfte’ en er dus toch voor bijen zeer schadelijke middelen op de markt gebracht kunnen worden.’ Een ander probleem is dat het rekenmodel alleen voorspellingen doet over honingbijen en ‘niet met al die 359 wilde bijensoorten die voor onze landbouw en natuur veel belangrijker zijn’.
Bijvriendelijke gemeente
Honingbijen leven in grote kolonies, maar wilde bijen en hommels leven alleen of in kleine kolonies en zijn vele malen kwetsbaarder voor pesticiden, aldus de opstellers van de brief. Volgens de organisaties ‘lijkt minister Schouten in te willen instemmen met dit rekenmodel’ en luistert ze niet naar wetenschappers. De hoogleraren en milieuorganisaties pleiten voor ‘een gedegen en wetenschappelijk gefundeerde bescherming van alle bestuivers in Europa’. Her Bijenrichtsnoer staat volgens de Bijenstichting 20 procent bijensterfte toe, terwijl onafhankelijke wetenschappers het erover eens zijn dat meer dan zeven procent onacceptabel is. De Tweede Kamer heeft dat laatste cijfer ook omarmd. Zaanstad profileert zich als bijvriendelijke gemeente, maar er is hier nog geen standpunt over de kwestie ingenomen.
