Instellingen en bedrijven hebben volgens de wet in principe de vrijheid om een vaccinatiebewijs te vragen bij de toegang tot voorzieningen, schrijft de Gezondheidsraad in een advies aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Het gaat dan om bijvoorbeeld zorginstellingen, scholen, horecabedrijven en organisatoren van evenementen.
‘Een dergelijke maatregel vraagt altijd een afweging van belangen en mag niet leiden tot verboden uitsluiting, discriminatie of schending van privacyregels. De overheid moet erop toezien dat private partijen zich daaraan houden,’ aldus het adviesorgaan. Volgens de Gezondheidsraad moeten private partijen altijd een belangenafweging maken. ‘Zij moeten kunnen aantonen dat het vaccinatiebewijs een gerechtvaardigd doel dient, noodzakelijk is om dat doel te bereiken, dat de voordelen opwegen tegen de nadelen en er geen minder ingrijpende manier is om het doel te bereiken,’ stelt de raad.
Geen vaccinatiedwang
Bij zo’n afweging kunnen economische belangen een rol spelen, maar ook de wens om de gezondheid van de bezoekers te beschermen. Het demissionaire kabinet is op dit moment niet van plan dwang toe te passen bij vaccinatie. De minister heeft de Gezondheidsraad om advies gevraagd over de ethische en juridische dilemma’s die rond dit onderwerp spelen. Die vraag speelde overigens ook al voor de coronapandemie, toen er een brede discussie aan de gang was over het weigeren van kinderen zonder een BMR-vaccinatie (tegen de bof, mazelen en rodehond) door de kinderopvang.
Botsende visies
In Nederland vallen alle kinderen van vijf tot en met zestien jaar onder de leerplicht en dat betekent dat zij naar school moeten. Daarom kunnen scholen niet-gevaccineerde kinderen niet weigeren. Voor kinderopvangcentra is dat (nog) niet wettelijk geregeld, maar de Tweede Kamer sprak zich er vorig jaar voor uit om te regelen dat de kinderopvang niet-gevaccineerde kinderen inderdaad mag weigeren om uitbraken van de zeer besmettelijke kinderziektes te voorkomen. Ouders staan wat vaccineren vaak lijnrecht tegenover elkaar: waar de één dreigt met juridische stappen als een niet-ingeënt kind niet wordt toegelaten, haakt een ander af als de vaccinatiegraad niet 100 procent is.
