Bijna anderhalve eeuw na zijn bezoek aan de Zaanstreek gaat Claude Monet de concurrentieslag met de befaamde molens op de Zaanse Schans aan als marketingkanon voor Zaanstad. Het college wil er volgend jaar 2021 90.000 euro voor uittrekken.
Het geld is bedoeld voor de voorbereidingen voor een Zaans Monet-programma in 2021 en 2026. De Franse schilder Monet (1840-1926) raakte dermate geïnspireerd door de Zaanstreek dat hij hier in 1871 in vier maanden tijd 25 schilderijen en negen schetsen maakte. Hij wordt nu beschouwd als één van de belangrijkste impressionistische schilders van zijn tijd. En dus heeft Zaanstad ‘met Monet een unieke troef in handen om de stad meer bekendheid te geven als (cultuur-)historische en hedendaagse aantrekkelijke stad en om het nationale en internationale toerisme te bevorderen’.
Themajaar
Met een themajaar willen Zaanse (culturele) organisaties, in samenwerking met de gemeente, zichtbaar maken hoe Monet het kenmerkende Hollandse landschap aan de vooravond van de industrialisatie in beeld heeft gebracht. Dit relatief onbekende verhaal maakt nieuwsgierig naar de reden van zijn verblijf en naar zijn fascinatie voor het Zaanse landschap. Dat landschap en een deel van de plekken waar hij verbleef zijn nog steeds te herkennen en te bezoeken.
Het programma valt uiteen in twee delen: 2021 moet een ‘smaakmaker’ worden, gericht op de inwoners en de regionale bezoeker. In 2026, het 100e sterfjaar van Monet, wil Zaanstad zich in de schijnwerpers van de regionale, nationale en internationale bezoeker zetten met een groot Monet-themajaar, gekoppeld aan een grote tentoonstelling van zijn Zaanse schilderijen.
‘Zo’n ambitie heeft een lange voorbereidingstijd nodig, intensieve samenwerking, een breed draagvlak, en vertrouwen, trots en enthousiasme,’ schrijft het college in het voorstel om 90.000 euro vrij te maken. Enkele punten uit het voorstel:
- Een Monet-expositie met werken uit internationale museale en particuliere collecties in binnen- en buitenland vraagt jaren van voorbereiding. Het Zaans Museum onderzoekt de mogelijkheden om die werken in bruikleen te verkrijgen van veertien musea en elf particulieren over de hele wereld. De ambitie is om de tentoonstelling daarmee een internationaal gouden randje te geven.
- De voorbereiding gaat vooral om samenwerking tussen Zaanse partners, zowel binnen als buiten het culturele veld. Op die manier kan Monet ook in het Zaanse daadwerkelijk gaan ‘leven’.
- Een dermate omvangrijk project vergt een professionele aanpak om het te laten slagen. Dit betekent het opzetten van een projectorganisatie die de voorbereidende werkzaamheden oppakt. Uiteraard maken we daarbij ook gebruik van ervaringen, die hiermee in andere steden zijn opgedaan. Een belangrijk aspect is de regionale samenwerking, met name met de gemeente Amsterdam en de Amsterdamse musea.
- De financiering is gebaseerd op een publiek-private samenwerking en dus moet onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden van externe financiering. Daarvoor moeten contacten worden gelegd met landelijke en Zaanse fondsen, het bedrijfsleven moet worden benaderd en ook crowdfunding kan een mogelijke inkomstenbron zijn.
De meerwaarde van een Monetjaar voor de stad is tweeledig, meent het college: er zit een economisch/marketingaspect aan en een maatschappelijke/culturele component. Onder het eerste vallen:
- Landelijke/internationale exposure
- Een bijdrage aan het versterken van de reputatie (het imago) van de Zaanstreek
- Een stijging op de ladder in de Atlas voor Gemeenten
- Een bijdrage aan Maak.Zaanstad
- De gebieds-/wijkontwikkeling van de Russische buurt, het Monetkwartier
- De versterking van (bestendige en kwalitatieve) toeristische producten
- Een katalysator van onderlinge samenwerking tussen de culturele en toeristische ondernemers in de Zaanstreek
- Een platform creëren voor duurzame samenwerking met (culturele) partijen van buiten de stad
- Een bijdrage leveren aan het sterker maken van de verbinding met grote bedrijven in de Zaanstreek (meer geld van het bedrijfsleven naar toerisme en marketing)
Wat het maatschappelijke en culturele aspect betreft wordt gedacht aan het volgende:
- Het werken aan een thema werkt bindend in de samenwerking tussen organisaties en mensen
- De lokale trots wordt versterkt, er komen meer Zaanse ‘ambassadeurs’
- Maatschappelijke en culturele organisaties zijn betrokken bij de programmering
- Amateurkunstorganisaties spelen een belangrijke rol in de presentaties, optredens, concerten en tentoonstellingen
- De betekenis van het Cultuurcluster, als plek en podium waar (een deel van de) activiteiten kunnen samenkomen wordt versterkt
- Educatieve activiteiten kunnen een basis vinden in het thema Monet
