Er zijn forse bouwkundige en technische aanpassingen nodig aan de werkplaats van Veiligheidsregio Zaanstreek – Waterland aan het Prins Bernhardplein in Zaandam. Volgend jaar gaat die klus door voor een maximale investering van anderhalf miljoen euro. De acht gemeenten in de VrZW gaan de daarvoor benodigde extra huurlasten van 112.000 per jaar daarom voor een periode van vijftien jaar verhogen. In de werkplaats moet onder meer een duikersruimte komen.
Het voorstel waarmee het algemeen bestuur van de VrZW onlangs akkoord is gegaan vergt een investering die geraamd is op 1,3 miljoen euro. De bureaus RPS en Advante hebben onderzoek gedaan naar de wenselijkheid en haalhaarheid. Op het Prins Bernhardplein worden na een uitruk de adembeschermende middelen, handschoenen en nekflappen gereinigd. Ook worden er (periodieke) controles en keuringen uitgevoerd. De ademluchtwerkplaats is op de begane grond, naast de wasplaats. Ernaast bevinden zich de voertuigwerkplaats, timmerwerkplaats en de metaalwerkplaats. Op de eerste verdieping zijn magazijnen en kantoren. De focus van het onderzoek lag op de ademluchtwerkplaats, ook wel de werkplaats voor persoonlijke bescherming of PBM-werkplaats genoemd.
Niet meer volgens de huidige normen
Er is vooral onderzoek gedaan naar alle operationele activiteiten zoals het vullen van de ademluchtcilinders en het schoonmaken van helmen, gaspakken, maskers en kleding. De magazijnen, voertuigwerkplaats, timmerwerkplaats en metaalwerkplaats zijn ook meegenomen in het onderzoek omdat ze deel uitmaken van de werkplaatsvoorzieningen in brede zin én omdat deze ruimten ook meegenomen zijn in de verbouwing van de huidige werkplaats. In de ademluchtwerkplaats werken vier medewerkers die jaarlijks ongeveer 9800 maskers en 750 ademluchttoestellen reinigen en checken en 12.500 flessen vullen. Zij doen dat echter in een omgeving die niet meer voldoet aan de richtlijnen en wetten voor veilig weken. Het gebouw stamt uit 2006.
Gezondheidsschade
Hoewel er voor het werkveld van de brandweer nog weinig wetenschappelijk onderzoek is naar de relatie tussen arbeidsgerelateerde ziekten en blootstelling aan rook en roet, is er in sommige werkplaatsen in Nederland al op voorgesorteerd om medewerkers zo min mogelijk bloot te stellen aan rook en roet. Maatregelen die hiervoor genomen zijn zijn onder meer scheiding van vuile en schone materialen én ruimten en een geoptimaliseerde klimaatbeheersing. Het werk uitbesteden aan de werkplaats van Brandweer Amsterdam-Amstelland bleek geen optie, wegens een tekort aan menskracht en ruimte. Overbrenging naar de werkplaats in van de VrZW in Purmerend evenmin. Daar wordt nu met name het onderhoud aan voertuigen en bepakkingen gedaan.
Afschrijving over lange periode
De onderzoekers adviseerden om met onmiddellijke ingang een aantal verbeteringen in de werkomstandigheden om het Prins Bernhardplein te realiseren voorafgaand aan een grote interne verbouwing. Ook gaven ze het advies om het ontwerp van de verbouwing van de PBM-werkplaats alsnog te laten toetsen door een externe, onafhankelijke partij. De belangrijkste aanbeveling was om het risico op desinvestering te verkleinen. De huurtermijn van de locatie aan het Prins Bernhardplein loopt nog acht jaar en de investering is te substantieel om in een periode van minder dan tien jaar af te schrijven. Gangbaar is dat voor dergelijke investeringen een afschrijvingstermijn van 20 tot 40 jaar wordt gehanteerd. Idealiter wordt het huurcontract eerst verlengd, alvorens groen licht op de verbouwing wordt gegeven, aldus de onderzoekers.
Woningbouw
De verwachte woningbouw in Zaanstad zou mogelijk consequenties kunnen hebben voor de lokalisering van de uitruk en daarnaast heeft ook de woningbouw direct achter de kazerne mogelijk nog gevolgen voor de werkzaamheden die verricht mogen worden in de werkplaats. Dat probleem is nu opgelost doordat Zaanstad bereid is om een langdurige huurovereenkomst aan te gaan voor vijtien jaar. Dat geeft de betrokken gemeenten zekerheid dat de kostenverhoging voor hen binnen de perken blijft. De huidige huurovereenkomst voor het kantoor, de werkplaats en het oefencentrum worden verlengd en de kosten worden gedekt door een huurverhoging in de jaren 2022 tot en met 2036.
Bij Algemeen Bestuur @VrZW op locatie @gemEdamVolendam. Veel waardering voor financiële huishouding en belangrijk besluit voor investeringen/modernisering van werkplaatsen en oefencentrum. Heel blij met zoveel waardering en steun van ons bestuur en gemeenteraden! pic.twitter.com/E5Pj8dLS3h
— Frank Kuntz (@Frank_Kuntz) July 2, 2020
Oefencentrum
De VrZW maakt ook gebruik van het oefencentrum bij de brandweerkazerne aan het Prins Bernhardplein voor het opleiden, trainen en oefenen van brandweerpersoneel. Ook de Brandweerschool Noord-Holland maakt er gebruik van. Het pand is eigendom van de gemeente, waarbij VrZW als huurder zorgdraagt voor een deel van het beheer. Er wordt al langere tijd gesproken over een modernisering van het oefencentrum. Enerzijds omdat de gasgestookte installatie financieel en technisch afgeschreven is, anderzijds omdat er behoefte is aan een meer innovatieve manier van opleiden, oefenen en trainen met gebruik making van virtuele realiteit. Inmiddels is de businesscase gereed.
Begin 2019 is besloten om een noodinvestering te doen om de continuïteit voor zowel VrZW als andere gebruikers te kunnen borgen. Met de verdere innovatie van het oefencentrum blijft dat ook voor externe partijen een aantrekkelijke omgeving en zij maken de exploitatie van het centrum sluitend. De afgelopen jaren sloot de exploitatie vrijwel elk jaar met een positief saldo. Zaanstad steekt als eigenaar 100.000 in de vervanging van de gasinstallatie en 350.000 euro in hard- en software voor virtuele realiteit.
