Nieuw Molenmuseum op 31 juli zonder toeters en bellen open

Het nieuwe Molenmuseum op de Kalverringdijk opent op 31 juli de deuren en presenteert dan de Wereld van Windmolens. Aan de wereld, zo was eerder de bedoeling maar stak de coronacrisis een stokje voor. Daarom is er pas op een nog vast te stellen datum later dit jaar een feestelijke officiële opening.

Voor Vereniging De Zaansche Molen is de komst van het museum naar een van de belangrijkste toeristische trekpleisters van Nederland een mijlpaal. De industriemolens op de Zaanse Schans liggen op een steenworp afstand en algemeen manager van De Zaansche Molen en voormalig directeur van de Zaanse Schans Peter-Jan van Steenbergen is blij met deze plek: 'Windmolens zijn onlosmakelijk verbonden met deze regio. De Zaanstreek is het oudste industriegebied ter wereld en in totaal hebben hier meer dan 1100 molens gestaan en gedraaid. Acht van deze industriemolens staan op de Kalverringdijk en aan het einde van deze dijk staat het nieuwe Molenmuseum. Mede hierdoor is de experience Wereld van Windmolens tot stand gekomen. Bezoekers kunnen zich helemaal onder laten dompelen in de ontstaansgeschiedenis van de Nederlandse windmolen industrie.'

Melden bij De Huisman

In het museum is alle informatie over de geschiedenis van industriemolens te vinden en welke rol ze speelden in de Zaanse samenleving en de Nederlandse economie. Bij aankomst op de Schans dienen bezoekers zich te melden met hun ticket bij molen De Huisman. Daar ontvangen ze een ‘molensteen’ die voorzien is van een tag

. Deze interactieve steen doen bezoekers om de nek en zo kunnen ze in het Molenmuseum in hun eigen taal het verhaal van de windmolens volgen. Zeven Zaanse gidsen (en één handelaar) nemen bezoekers mee op reis door een wereld van windmolens. Ze worden geactiveerd door het gebruik van de molensteen.

Molenpanorama

Eén van de pronkstukken van het museum is het Molenpanorama van de Zaanse kunstschilder Frans Mars (zie hieronder). Dit in oorlogstijd vervaardigde schilderij van twee bij elf meter geeft een beeld van de oostoever van de Zaan rond 1800 met daarop meer dan 50 windmolens. Een ander topstuk is de exacte replica op schaal van papiermolen De Eendragt. De replica werd in opdracht van papierfabrikant Van Gelder gebouwd voor de wereldtentoonstelling in Parijs in 1900. Het bedrijf wilde hiermee het traditionele ambacht van het papier maken aan de wereld laten zien.

Verder zijn in het Molenmuseum onder meer een Molenmakerij te zien en een interactieve kaart met alle 1100 molens te zien die ooit in de streek hebben gestaan. Bezoekers kunnen ronddwalen langs de themawanden waar ingegaan wordt op de contrasten in de Zaanse molengeschiedenis: rijk en arm, vrije tijd en hard werken komen hier aan bod, maar ook vernuftige uitvindingen en slimme toepassingen. Een bezoek aan Wereld van Windmolens laat het verhaal achter de welvaart van Nederland vanaf de Gouden Eeuw pas echt goed zien. Oude verhalen, op eigentijdse wijze verteld.

Zaan cruciaal

De rivier de Zaan, waaraan de industriemolens en het Molenmuseum gelegen zijn, was rond 1600 de belangrijkste (en feitelijk enige) verkeersweg voor grondstoffen en te bewerken producten naar de molens toe, én voor de bewerkte producten die van de molens via de Zaan naar Amsterdam en elders gingen. Boten voeren af en aan om alle producten van en naar de windmolens te vervoeren. Juist de combinatie van de grote waterweg (en de talloze sloten en slootjes die er mee in verbinding stonden) en het vlakke land waar het vaak waait maakte dat de industriemolens een succes konden worden.

Talloze uitvindingen en toepassingen zorgden ervoor dat er uiteenlopende producten verwerkt konden worden, van hout tot specerijen n van olie tot papier. Deze Wereld van Windmolens is door De Zaansche Molen samengebracht. Henk Heijnen, kunsthistoricus en conservator bij het Molenmuseum zegt daarover in een persbericht: 'De bezoekers worden door de industriemolens op de Kalverringdijk rondgeleid en kunnen aansluitend het programma in het Molenmuseum doorlopen. In de molens ervaren bezoekers het stampen en schudden van een werkende molen, en in het museum ondergaat de bezoeker het verhaal erachter. Zo worden beleving, educatie en interactie gecombineerd.'

Armoede en socialisme

Het enorme aantal molens bracht rijkdom in de regio, maar niet voor iedereen. Daarom is er niet alleen aandacht voor de handel, maar ook voor de arbeiders en de opkomst van het socialisme. Zo krijgt de bezoeker ook een inkijkje in de geschiedenis van de Zaanse samenleving die zo bepaald is door de molens. Normaal gesproken is in het nieuwe Molenmuseum ruimte voor circa 1000 tot 1500 bezoekers per dag. Door de maatregelen rondom het coronavirus is er plek voor circa 500 personen en deze kunnen binnen vastgestelde tijdsloten het museum veilig bezoeken. Hier vindt u daar meer over .