De eiken in Zaanstad worden veel gecontroleerd op de aanwezigheid van de ikenprocessierups en is tot nu alleen aangetroffen in het Jagersveld en bij het Zuiderzee College. De gemeente probeert op een milieuvriendelijke manier van de jeukrupsen af te komen.
Dat gebeurt door het opzuigen van de rupsen en de nesten. Dit wordt gedaan door de snoeiaannemer van de gemeente. De afgezogen rupsen worden vernietigd in een oven, waardoor de brandharen verdwijnen. De mensen die dat uitvoeren zijn daarvoor opgeleid en dragen speciale pakken. Deze bestrijding van de eikenprocessierups heeft geen effect op biodiversiteit garandeert de gemeente, omdat er bewust geen gif wordt gebruikt. Ook zijn dit jaar al bollenmengsels en planten geplant die gunstig zijn voor sluipwespen en vogels,en dat zijn natuurlijke vijanden van de rups. Er worden bovendien geen hele lanen meer aangeplant met eiken.
De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die haar eitjes legt in eiken. Van april tot begin mei komen de rupsen uit de eitjes. Na een aantal vervellingen komen groepen rupsen samen en vormen grote nesten op de stammen van eiken. Deze bolvormige nesten bestaan uit een spinsel van draden, brandharen, vervellingshuid en uitwerpselen. Vanuit hun nesten gaan de rupsen ’s nachts ‘in optocht’ (vandaar de naam van de rups) op zoek naar voedsel. In juli verpoppen de rupsen zich tot vlinder. Ook dan kunnen de achtergebleven brandharen voor ongemak blijven zorgen.
Klachten
Een volgroeide rups heeft ongeveer 700.000 haartjes, die met het blote oog niet te zien zijn. Met hun weerhaakjes dringen brandharen bij aanraking gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Het is dus belangrijk om de upsen niet aan te raken. Contact met de brandhaartjes van de rups kan binnen een paar uur klachten veroorzaken als jeuk, bultjes, een rode huid en ook ontstekingen.
