De politie Zaanstreek houdt komende woensdagavond 13 september een ‘themachat’ voor slachtoffers van seksuele bedreiging of intimidatie.
Het kan daarbij gaan om lastig gevallen worden, of bijvoorbeeld chantage met naaktfoto’s. ‘Deel je verhaal met de politie en kom te weten wat jij kunt doen om dit te stoppen’, raadt de politie aan, ook wanneer het niet uzelf maar een vriend of vriendin, familielid of collega betreft. Erover chatten met zedenrechercheurs kan tussen 19:00 en 21:00 uur via www.vraaghetdepolitie.nl/chat #seksueelmisbruik #sexting #grooming #intimidatie #vraaghetdepolitie #vhdp
Groeiend probleem
Met name op het internet zijn seksuele misdrijven een groeiend probleem. Sexting, grooming en wraakporno zijn termen die razendsnel gemeengoed zijn geworden en waar met name jongeren mee te maken kunnen krijgen. Scholen en ouders wereldwijd maken zich zorgen over de omvang die sexting – het doorsturen van naaktfoto’s of seksueel expliciete berichten – heeft aangenomen. Het doorsturen van pikante foto’s aan vrienden of deze uploaden naar een sociale netwerkdienst lijkt misschien grappig, maar vaak is het niet de vraag of de foto’s en berichten later op het voor iedereen toegankelijke deel van het internet terechtkomen, maar wanneer.
Tegen het verspreiden van seksueel getinte beelden kan wel degelijk door de politie worden opgetreden, met name wanneer de persoon in kwestie minderjarig is. Het maken en verspreiden van seksuele afbeeldingen van minderjarigen is in beginsel op zichzelf al strafbaar, of er nu door de jongere toestemming gegeven is of niet en of hij of zij de beelden nu zelf gemaakt heeft of zich heeft laten vereeuwigen – en die laatste term is bij het internet bij de huidige stand van zaken letterlijk te nemen, want een filmpje kan steeds weer ergens anders opduiken. Bij beeldmateriaal van minderjarigen gaat het per definitie om onrechtmatig handelen.
Sociale repercussies
De grootste valkuil van texting is echter de sociale kant. Veel foto’s worden gemaakt in een opwelling van verliefdheid en gaat van het meisje naar haar vriendje. De ontvanger kan de foto doorsturen naar klasgenoten of op net plaatsen – het is soms niet eens de bedoeling om te pesten, maar onnadenkendheid, stoer doen of simpele onnozelheid. De gevolgen voor het slachtoffer zijn echter immens en kunnen in het uiterste geval tot zelfmoord leiden.
Het maken en verspreiden van seksuele afbeeldingen van een meerderjarige met diens toestemming is op zichzelf niet strafbaar. Alleen wanneer de beelden als ‘aanstootgevend voor de algemene eerbaarheid’ kunnen worden aangemerkt en worden tentoongesteld, ongevraagd worden toegezonden of op een openbare plaats worden aangeboden, kan vervolging op grond van pornografie plaatsvinden.
Volwassenen
Vaak worden beelden van en door volwassenen vrijwillig gemaakt en afgestaan. Wanneer die vervolgens zonder toestemming via het internet worden verspreid, bijvoorbeeld uit wraak, kan dat tot een strafrechtelijke vervolging leiden op grond van belediging, smaad en, indien er leugens aan worden vastgeknoopt, laster. Wanneer de beelden niet vrijwillig zijn gemaakt of afgestaan, zoals bijvoorbeeld het gevolg is bij een verborgen camera, geniet het slachtoffer aanvullende bescherming en zal zijn gedrag de dader extra zwaar worden aangerekend. Om over dwang maar te zwijgen.
Het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat mensen die een onrechtmatige daad plegen, verplicht zijn de schade die de ander daardoor lijdt te vergoeden.
Ook biedt de Auteurswet mogelijkheden om tegen wraakporno op te treden. Wie herkenbaar op een foto staat afgebeeld, kan zich beroepen op het portretrecht. Wanneer een portret in opdracht is gemaakt, dan is voor publicatie zonder meer toestemming van de afgebeelde persoon nodig. Dit geldt niet alleen voor derden, maar ook voor de fotograaf zelf. Wanneer een portret niet in opdracht is gemaakt, mag het in beginsel vrijelijk worden gebruikt, tenzij ‘een redelijk belang van de geportretteerde’ zich daartegen verzet. Dan is toestemming vereist. Bij wraakporno zal er doorgaans zonder veel discussie sprake zijn van zo’n redelijk belang.
Seksueel geweld is een overkoepelend begrip voor alle gebeurtenissen waarbij mensen tegen hun wil geconfronteerd worden met seksuele of seksueel geladen handelingen van derden.
Machtsverhoudingen
Hierbij spelen vaak de ongelijke machtsverhouding tussen de betrokkenen en/of de machtsongelijkheid tussen de seksen een rol. Seksuele intimidatie vormt daar een onderdeel van. De term seksuele intimidatie wordt meestal gebruikt in werksituaties, maar kan overal voorkomen waar mensen samen zijn. Er wordt ook wel gesproken over ongewenste intimiteiten. Waar we het echter over hebben is iedere vorm van toenadering of seksueel gedrag wat door het slachtoffer als ongewenst wordt ervaren, ook al vindt degene die beschuldigd wordt vaak dat er niets aan de hand is.
