Op 4 mei gaan vertegenwoordigers van onder andere het gemeentebestuur, de lokale 4 mei comités, het Hoekmanfonds en het voormalig verzet in stilte en zonder voorah vastgestelde tijden bloemen leggen bij de oorlogsmonumenten. Beelden van die herdenkingen worden zoveel mogelijk vastgelegd en verspreid via de sociale media en de lokale omroep.
Alleen voor de Joodse begraafplaats geldt een uitzondering op de regel dat er gedurende de hele dag bloemen (kunnen) worfen gelegd, omdar dit een gesloten terrein betreft. Via RTVI Zaanstreek zal de toespraak van burgemeester Jan Hamming worden verspreid, waarbij ook zang van het Margriet Eshuijs Popupkoor te horen zal zijn. Het oorspronkelijke motto van 4 mei was ‘Gij zult niet onverschillig zijn’, maar dat is nu aangepast tot ‘Gij zult gezond zijn’, zodat we daarna niet onverschillig zijn. Dat zegt Onno Hoekmeijer van het 4 en 5 mei Comité Zaanstad op de website van de organisatie. ‘Natuurlijk herdenken we in ons hoofd en kunnen we met behulp van documentaires en herdenkingen zonder publiek toch weer terugkeren naar die tijd waarin mensen slachtoffer werden en anderen zich opofferden voor de vrede; het verzet in vele vormen,’ schrijft hij.
‘Dat herdenken op 4 mei doen we ook om daarna op 5 mei de vrijheid nog meer te waarderen. Al 75 jaar gaan we met woorden en niet met wapens de onderlinge verschillen te lijf, binnen Nederland en met de landen om ons heen. Die waardering van vrijheid is dus onlosmakelijk verbonden aan vijf jaar onvrijheid en aan de herinnering dat Joodse land- en stadgenoten, volkomen onbegrijpelijk en onrechtvaardig het slachtoffer werden van waandenkbeelden en menselijk sadisme. De verzetsmensen, die vaak in de strijd voor onze vrijheid hun leven verloren, zorgden voor inspiratie in duistere jaren, dat mag nooit vergeten worden. Vooral uit respect voor wat zij deden, maar ook omdat zij lieten zien dat hoe zwart de toekomst er ook uitziet er altijd perspectief is op gerechtigheid.’
De offers die zij brachten worden niet vergeten in de vele monumenten en straatnamen, alleen de wijze van herdenken dit jaar anders, volgens Hoekmeijer. ‘Dat niet onverschillig zijn trof mij in de toespraak op Holocaust Memorial Day in Auschwitz, want daar werd zo duidelijk aangegeven dat velen heel lang wegkeken van wat er al in 1933 of nog eerder plaatsvond. De discriminatie die jaren later eindigde met massamoord.’
Vlag halfstok en Taptoe
Het Zaanse comité roept inwoners op om de vlag de hele dag halfstok te hangen, indien mogelijk om 19:58 uur het Taptoe-signaal te laten horen vanuit huis en na de twee minuten stilte, als het Wilhelmus klinkt het eerste couplet thuis mee te zingen. Er zijn twee posters gemaakt die mensen voor het raam kunnen hangen en een kleurplaat voor kinderen. Die zijn hier te vinden en uit te printen. Er is ook een landelijke posteractie van het Centraal Joods Overleg, de Raad van Kerken en het Contactorgaan Moslims & Overheid.
Doen jullie, voorzover krantenlezer, mee? Deze poster op 4 en 5 mei voor t raam hangen?
(In bijna alle kranten vandaag; NRC volgt 2 mei)
Met dank aan Centraal Joods Overleg, Raad van Kerken, Contactorgaan Moslims & Overheid: pic.twitter.com/Ff9TC6tYyI— hans laroes (@hanslaroes) April 30, 2020
