De beoogde nieuwe D66-wethouder Annette Baerveldt (58) is niet van plan om van Velsen naar Zaanstad te verhuizen, meldt fractievoorzitter Martin Hoek in een brief aan de gemeenteraad. Met Hans Krieger die in Purmerend woont zou daarmee bijna een derde van de wethouders – het zijn er zeven in een volledige bezetting – buiten de gemeente woonachtig zijn.
‘Annette heeft aangegeven niet te willen verhuizen naar Zaanstad, gezien het feit dat deze bestuursperiode nog twee jaar duurt. De fractie heeft hier begrip voor. Wij zullen u dan ook verzoeken om ontheffing te verlenen van het vereiste van ingezetenschap van de gemeente Zaanstad voor de duur van een jaar,’ aldus Hoek. In de Gemeentewet is nog steeds opgenomen dat een wethouder in de gemeente moet wonen waar hij werkt, maar sinds de dualisering van 2002 bestaat de mogelijkheid om wethouders ‘van buiten’ te benoemen. De gemeenteraad moet er mee instemmen en de ontheffing moet elk jaar weer worden verlengd. Het gebrek aan lokale binding van deze bestuurders is elke keer weer een heet hangijzer bij oppositiepartijen en vaak ook bij de bevolking, maar de benoeming is in feite zelden meer dan een formaliteit.
Bezwaren
Staatsrechtdeskundige Douwe-Jan Elzinga schreef in 2010 in Binnenlands Bestuur dat gemeenten terughoudend zouden moeten zijn met het aantrekken van uitwonende wethouders, en noemde als één van de redenen dat die ‘nogal eens onvoldoende op de hoogte zijn van de plaatselijke verhoudingen en culturen’. ‘Om die reden is het gaan wonen in de gemeente door de wethouder van buiten wijs en verstandig. Dat daarbij een overgangsperiode wordt gegund is wel logisch, maar steeds nieuwe verlengingen zijn dat niet,’ schreef Elzinga. De genoemde plaatselijke verhoudingen en culturen zouden ook Baerveldt nog wel eens rauw op het dak kunnen vallen, aangezien de plaatselijke politiek zich bepaald niet kenmerkt door wellevendheid en spelen op de persoon niet wordt geschuwd.
Inkijkje
Burgemeester Jan Hamming moet in raadsvergaderingen met enige regelmaat ingrijpen als al te klare taal wordt gebruikt en in een recent persbericht over mogelijke oplossingen voor een langlopend conflict aan de Hemkade staat een ware smeekbede van zijn kant: ‘Het college wil er alles aan doen om deze slepende kwestie uit de ontstane impasse te halen. Tegelijkertijd zien wij in dat een oplossing vinden niet eenvoudig is. Dit heeft alleen kans van slagen als deze met de raad en betrokkenen samen wordt gezocht. Hierin wordt nu een eerste stap gezet. Ik roep alle betrokkenen op om met rust, zorg en respect voor elkaar de vervolgstappen in dit proces te zetten.’ Dat is een oproep aan de ruzie makende partijen op de Hemkade, maar zeker ook aan de raadsleden. De vergadering waarin de zaak aan de orde komt is waarschijnlijk één van de eerste in Zaanstad voor Annette Baerveldt. Dat belooft een mooi inkijkje in de Zaanse verhoudingen en culturen te worden.
