Het Amsterdamse gerechtshof heeft een belangrijk vonnis gewezen en bepaald dat een bewoner van een appartementencomplex weliswaar geen recht kan doen gelden op een stallings- en oplaadplek voor een scootmobiel, maar dat de Vereniging van Eigenaren wel de verplichting heeft om bij een mogelijke plek alle belangen in redelijkheid en billijkheid tegen elkaar af te wegen. ‘Zoek het zelf maar uit of ga verhuizen’ hoort niet in die laatste categorie thuis, aldus het Hof.
De van een scootmobiel afhankelijke bewoonster van een appartement in Haarlemmermeer kwam er na haar verhuizing achter dat er geen ruimte was om het vervoermiddel kwijt te raken en tegelijkertijd op te laden. Hij is te groot voor de lift en eveneens voor de berging die bij de woning hoort. Een mogelijk alternatief zou de gemeenschappelijke ruimte voor de afvalcontainers zijn, maar daar stemde de VvE vrijwel unaniem (met 46 tegen twee stemmen) tegen. De bewoonster stapte daarop naar de kantonrechter, die haar in het gelijk stelde. De VvE tekende beroep aan, maar kreeg ook van het Hof ongelijk.
Geen verplichting
Deze zaak is belangrijk nu er steeds meer ouderen in complexen wonen waar dergelijke problemen kunnen gaan spelen. De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte bepaalt niet dat een VvE verplicht is om mee te werken aan plaatsing van een scootmobiel in de gemeenschappelijke ruimten, aldus de Amsterdamse rechter. Maar een VvE kan evenmin een verzoek om een plek in een dergelijke ruimte zomaar afwijzen. Wat speelde er in deze zaak?
De verenigde eigenaren stelden zich op het standpunt dat de bewoonster met een perking maar een kleinere maat scootmobiel moest aanschaffen en betwijfelden zelfs de noodzaak van het hulpmiddel, omdat ze haar ook wel eens zien lopen. Wilde zij de grotere scootmobiel toch houden, dat kon die in een – nog niet aanwezige – buitenstalling of in de transportbus van de vrouw worden geparkeerd, aldus de VvE. Zij kocht haar flat zonder te weten of ze toestemming voor een stallingsruimte zou krijgen en moet nu de gevolgen daarvan dragen. Andere bewoners in een vergelijkbare situatie kochten een kleiner model scootmobiel of een andere woning. De rechter wees al die tegenwerpingen echter af.
Zeer koele ontvangst
Dat de VvE tot nu toe geen tegenstand ondervond bij de weigering aan de wensen van gehandicapte medebewoners tegemoet te komen verklaart volgens het Hof weliswaar waarom het verzoek van de nieuwe bewoonster ‘zeer koel werd ontvangen’, maar niet dat deze houding daarom de juiste was. Of, en zo ja in welke mate een VvE bij de belangenafweging voor het verstrekken van de gevraagde toestemming rekening moet houden met een fait accompli dat door de aanvrager zelf veroorzaakt is valt volgens het Hof niet in algemene zin te beantwoorden, maar daar kwam de rechter op grond van andere afwegingen ook helemaal niet aan toe.
Ten eerste is het niet een VvE die op de stoel van een arts moet gaan zitten om te bepalen of iemand wel of geen hulpmiddel nodig heeft. In dit geval was er een verklaring van een chirurg die stelde dat de vrouw weliswaar korte afstanden en een trap op en af kan lopen, maar voor lange afstanden permanent is aangewezen op een rolstoel of scootmobiel. De gemeente verstrekte een WMO-indicatie en dat was voor het Hof voldoende: de eis van de VvE om de ernst van de beperking door een onafhankelijke deskundige te laten vaststellen werd afgewezen. De vrouw heeft bovendien een groot model nodig, omdat een kleiner type voor haar in de praktijk niet geschikt bleek. Zij heeft een scootmobiel met vering nodig om pijnlijke schokken op te vangen en bovendien eentje waarop ze met een gestrekt been kan zitten. Verder heeft de grotere scootmobiel een grotere actieradius en verschaft hij daarom meer bewegingsvrijheid, aldus het vonnis.
Buitenbox en busje
De ‘oplossing’ van het stallingsprobleem door middel van een buitenbox haalde het ook niet. Er was niet toegelicht wat de kosten om er een te plaatsen zouden zijn en bovendien was er verschil van mening over de vraag of er wel een buitenbox op het terrein van de VvE kan worden gerealiseerd. Geen oplossing dus. Wat het opbergen van het vervoermiddel in de bus betreft overwoog de rechter dat de scootmobiel in dat geval niet opgeladen kan worden, dan wel alleen met een deels open raam bij een laadpaal bij de invalidenparkeerplaats. Ook zou de vrouw de scootmobiel van 174 kilo voor ieder gebruik uit de bus halen en daar later weer in terugzetten en zouden er geen passagiers mee meekunnen als naast haar rolstoel ook de scootmobiel steeds in de transportbus zou moeten blijven staan. Ook reële geen oplossing, dus. Deze zijn hetzij te zeer met technische, praktische dan wel financiële onzekerheden omgeven (de buitenbox) hetzij te ingrijpend voor de bewoonster (stallen in de eigen transportbus) om een redelijk alternatief voor de containenrruimte te zijn.
Het hof overwoog ook nog dat als gevolg van de beslissing van de kantonrechter de scootmobiel inmiddels ongeveer een jaar zonder problemen in de containerruimte heeft gestaan: de ruimte was kennelijk beschikbaar. Ook is er op dit moment geen andere bewoner die de ruimte claimt – en dat is eveneens een belangrijk punt. Want er wordt wel een precedent geschapen en wat als een tweede huiseigenaar zich aandient – wat ook volgens het Hof verre van denkbeeldig is in een complex waarin de meeste bewoners ouder dan 65 jaar zijn. Besloten werd daarom om in het vonnis op te nemen dat deze bewoonster de gemeenschappelijke containerruimte als stallings- en oplaadplaats voor haar scootmobiel mag gebruiken totdat een andere bewoner kan aantonen er meer aanspraak op te maken.
Groeiend probleem
Hoe de sfeer in het appartementencompex in Haarlemmermeer momenteel is, is nergens uit af te leiden maar het zou zomaar kunnen dat de bewoonster ondanks de ‘gewonnen’ stallingsplek toch op zoek is naar een ander huis zonder dergelijke problemen. Overal kan het stallingsvraagstuk op enig moment opdoemen door vergrijzende bewoners en is het niet de maat, dan wellicht de aantallen waardoor het beslag op gemeenschappelijke ruimtes te groot wordt.
