De SP wil niet samen met de VVD in het college en lijkt nu buiten de boot te vallen. Als het aan de informateurs Job Cohen en Geeren Boogaard ligt worden de eerder opgestapte liberalen weer opgenomen in het dagelijks bestuur en gaat GroenLinks daarin voor de meerderheid zorgen. Er is nog wel een probleempje op te lossen: de gemeenteraad wil het aantal wethouders beperken tot zes fte en er zijn straks zeven collegepartijen.
PvdA, Rosa, D66, CDA, ChristenUnie, VVD en Groenlinks. Die partijen zouden deze raadsperiode af moeten maken met een voor de nieuwkomer GL enigszins aangepast coalitieakkoord. Met de SP en Democratisch Zaanstad zijn ook verkennende gesprekken gevoerd, maar een samenwerking van alle negen kandidaten strandde dus sowieso op de onwil van de SP om samen te werken met de VVD. Wat voor een brede coalitie van negen partijen nodig was is ‘op een andere manier politiek bedrijven’, aldus Cohen en Boogaard. Een ‘gezamenlijke visie op de toekomst van Zaanstad, een coalitieakkoord op hoofdlijnen, groeiend onderling vertrouwen en wethouders die meerdere partijen vertegenwoordigen’ dreigt echter een tijdrovende klus worden.
Coalitieonderhandelingen Zaanstad na uiteenvallen VVD. Gekozen is om verder te onderhandelen met de VVD en GroenLinks, gedacht wordt dat punten SP en DZ worden meegenomen. Op overige punten gaat SP kneiterhard oppositie voeren. VVD deelname blijft ongeloofwaardig.
.
— evert hartog (@evertjhartog) September 19, 2019
Aparte status
Er is daarom gekozen voor de weg van de geleidelijkheid om de gepolariseerde politiek in Zaanstad in een buigzamer stramien te krijgen. De SP en DZ treden niet toe tot het college en verbinden zich dus niet aan het coalitieakkoord, maar krijgen wel een aparte status: de coalitie maakt ‘concrete en stevige afspraken’ met de SP over sociaal beleid, wonen en buurthuizen en met DZ over een cultuurverandering in de gemeentelijke organisatie, ‘waardoor het onderling vertrouwen de tijd krijgt om te groeien en ervaring wordt opgedaan met het werken met wisselende meerderheden’. De twee partijen ‘kijken per onderwerp in positieve zin naar een mogelijke samenwerking’ en dat leidt wellicht tot ‘een wezenlijk andere aanpak in een volgende raadsperiode’.
Volgende week verder
Nu deze contouren zijn afgebakend adviseren de informateurs de fractievoorzitters om ‘een transparant debat te starten’ voor de concrete invulling van hun conclusies en aanbevelingen. De inhoudelijke gesprekken tussen de negen partijen starten volgende week. ‘We laten ons hierbij begeleiden door een gespreksleider en een ondersteuningsteam vanuit de organisatie. De informatie die wij ontvangen wordt ook gedeeld met de fracties die niet deelnemen aan de gesprekken. Afhankelijk van de uitkomst van deze gesprekken hopen we spoedig een nieuw college te kunnen vormen, zodat wij als nieuwe coalitie de begrotingsbesprekingen in november met u als raad kunnen voeren,’ schreef PvdA-raadslid René Tuijn gisteren in een begeleidende brief bij de uitkomsten van de informatie aan de gemeenteraad.
