Zelfs op toplocaties als de Kalverstraat in Amsterdam en Hoog Catharijne in Utrecht verliezen winkelpanden waarde als gevolg van wegblijvende klanten en de leegstand groeit. Er zijn tekenen dat op diverse plaatsen de huren omlaag gaan, meldt het FD vandaag. In Zaandam zijn de effecten te zien op de Gedempte Gracht, met de relatief recente faillissementen van CoolCat en Op = Op Voordeelshop en eerder al Vroom & Dreesman. Ook Intertoys wachtte bankroet, maar de Zaandamse vestiging bleef na een overname open.
Analysten verwachten dat het waardeverlies van winkelpanden de komende jaren nog door zal gaan als gevolg van het veranderende koopgedrag van de consument, die er in nog steeds sterkere mate de voorkeur aan geeft aankopen vanaf de computer te doen. De Nederlandse winkels van belegger Vastned, die zich vooral richt op kleinere winkelpanden in historische binnensteden werden het afgelopen jaar in totaal 2,9 miljoen euro minder waard, aldus het FD, nadat hun waarde een jaar eerder nog met bijna dertien miljoen steeg. En zelfs een succesnummer als Primark vraagt vastgoedeigenaren inmiddels om huurverlagingen.
Pop-upstores
Aan de andere kant is het ook web alleen niet zaligmakend, zoals pop-upstores van online retailers bewijzen. Die gebruiken de fysieke ruimte om zaken te testen die ze online niet te weten kunnen komen, om overtollige voorraad kwijt te raken, seizoensgerelateerde producten verkopen en om naamsbekendheid genereren. Persoonlijk contact met de klant is echter meestal het leidende motief: wie is die klant, welke wensen en verwachtingen leven er, waar gaat het goed en waar gaat het mis? Dergelijke inzichten kunnen de webshop een boost geven, maar ook een opmaat zijn naar een ‘gewone‘ fysieke winkel, vooral als die duidelijke extra‘s biedt als workshops, een kijkje achter de schermen of een andere vorm van het steeds weer opduikende toverwoord ‘beleving’. Dat het tij niet te keren zou zijn lijkt daarom een voorbarige conclusie.
Retail en toerisme
Onderzoeksbureau Locatus bekeek de leegstand van winkels op Europees niveau en constateerde een samenhang tussen het aantal toeristische overnachtingen en het leegstandspercentage. Bezoekers van buiten geven de retailsector daarmee een impuls: op enkele uitzonderingen na zijn de steden met veel toeristische overnachtingen ook steden met weinig winkelleegstand. Dat is echter niet alleen positief, volgens onderzoeker Roland Berger: toerisme zorgt ook voor een verdrijving van voorzieningen voor de inwoners. Toeristenwinkels kunnen veel hogere marges vragen en dus ook hogere huren betalen dan reguliere winkels. Daarnaast dreigt ook een monocultuur van fastfood en souvenirwinkels. Het zijn ontwikkelingen die ook van invloed kunnen zijn in Zaanstad, en met name in het centrum van Zaandam en de Zaanbocht in Wormerveer. Dat moeten immers toeristische hotspots worden.
