De gemeente gaat naar landelijk voorbeeld klimaattafels opzetten om het Zaanse Klimaatakkoord vorm te geven. Die gaan functioneren als werkgroepen van wisselende samenstelling met betrokken burgers en ondernemers en met vertegenwoodigers van het bestuur en de gemeenteraad. Het college wil ook nadrukkelijk de jongeren in de Zaanstreek bij de voortgang betrekken.
De verduurzaming van de gemeente vereist een afname van het gebruik van fossiele brandstoffen, voorbereiding op extremer weer en maatregelen tegen de enorme afvalberg. Het klimaatakkoord beschrijft hoe naar het behalen van die doelen wordt toegewerkt. Zaanstad wil in 2040 de CO2-uitstoot en afval hebben uitgebannen en daarvoor is het nodig dat bedrijven, maatschappelijke organisaties, inwoners én overheid samen afspraken maken. Een team Pioniers Duurzaamheid gaat de tafels voorbereiden. Die werken vervolgens aan tussenstappen richting 2040 (via 2025 – 2030 – 2035) en concrete stappen voor de korte en middellange termijn.
Eind dit jaar wordt een eerste gezamenlijke bijeenkomst van de tafels georganiseerd en moet er een eerste versie liggen van het akkoord met daarin een eerste pakket aan afspraken. In 2020 worden de tafels verder uitgebreid en wordt actief aansluiting gezocht bij partijen die wel willen maar nog niet of nauwelijks concrete stappen om te verduurzamen hebben gezet: ‘De klimaattafels zijn daarmee niet een eenmalige ronde van gespreken, maar een continue co-creatieproces met belanghebbenden,’ aldus het college in een brief aan de raad. Uitnodigingen om mee te doen gaan nog voor de zomer de deur uit.
De opbrengsten van de klimaattafels worden jaarlijks doorgerekend en voorgelegd aan de raad. Die beoordeelt het akkoord in het licht van de langetermijndoelstelling (2030-2040), de landelijke verplichtingen waaraan moet worden voldaan (continu in ontwikkeling) en de transitie die in de gemeente tot stand komt. In de tafels staan de vier pijlers om te komen tot een klimaatneutrale en circulaire stad centraal:
- Energietransitie: energieverbruik en uitstoot verminderen, schonere energie gebruiken;
- Circulaire stad: grondstoffenbesparing, afvalreductie en sluiten van kringlopen;
- Klimaatadaptatie: afvoer van extreme neerslag, klimaatadaptief bouwen en inrichting, beperking van hittestress en droogte;
- Milieu: optimaliseren lucht- en waterkwaliteit, geur, geluid en bodemkwaliteit.
De tafels krijgen de naam Zaanse klimaatcirkels en krijgen de ruimte om sub-thema’s toe te voegen als die bijdragen aan de doelstelling, zoals de eiwittransitie. Inwoners zijn evenals alle organisaties welkom om bij de tafels aan te sluiten mits zij zich committeren om voor een langere periode actief mee te werken aan de concrete uitwerking. Tegelijkertijd starten de tafels met een aantal koplopers en ambassadeurs die, zeker in de beginfase, andere (toekomstige) deelnemers moeten inspireren en de mogelijkheden zichtbaar maken.
Klimaatcoaches
Bij koplopers en ambassadeurs wordt gedacht aan (vertegenwoordigers van) woningeigenaren die al maatregelen aan hun eigen woningen hebben getroffen en wellicht ‘klimaatcoaches’, burgers die met medeburgers in gesprek gaan over verduurzamingsmogelijkheden, aan bedrijven, bewoners en maatschappelijke organisaties die al een concrete klimaatneutrale en/of circulaire ambitie hebben en concrete eerste stappen hebben gemaakt en vertegenwoodigers van de gemeente met een voorbeeldfunctie.
