En weer zijn de bruggen over de Zaan nationaal nieuws, tot aan de NOS aan toe: de ‘noodstoppen’ die de brugwachters in het Havenkantoor tot hun beschikking hebben zijn sinds hun oplevering nooit meer in de praktijk getest. Dat berichtte NH Nieuws vandaag. De gemeente ontkent echter: er wordt wel degelijk getest, alleen niet als de brug al beweging is om schade te voorkomen.
Volgens de gemeente zijn de noodstoppen, waatmee een brugwachter in geval van nood het bedienproces in één klap kan stopzetten, wel degelijk softwarematig getest. ‘Van alle Zaanse bruggen worden elke maand de noodstoppen getest. Dat gebeurt door tijdens het bedienproces de noodstop te gebruiken met als doel om te kijken of dit inderdaad leidt tot het onmiddellijk stopzeten van de bedienprocedure. Het woord softwarematig kan de suggestie wekken dat het alleen om een computersimulatie gaat, maar dat is niet correct: de noodstop wordt feitelijk getest,’ aldus de gemeente.
Niet minder betrouwbaar
Deze periodieke noodstoptest gebeurt inderdaad niet op het moment dat de brug open of dicht gaat, maar als de afrijbomen gaan sluiten. ‘Zo wordt aangetoond dat het hele bedienproces stopt. De noodstop is een abrupte en rigoureuze ingreep die schade kan toebrengen aan de brug als hij wordt toegepast tijdens het open of dichtgaan van de brug. Daarom wordt de test op een ander moment in het bedienproces uitgevoerd. Maar dat maakt de test niet minder betrouwbaar. De testen zoals Zaanstad die uitvoert zijn de gebruikelijke testen en voldoen aan alle wettelijke vereisten.’
Functionele veiligheidstesten
De noodstop wordt bij de oplevering van een brug ook getest tijdens de beweging van de brug. Daarnaast is Zaanstad sinds kort begonnen met het uitvoeren van functionele veiligheidstesten, die verder gaan dan wettelijk vereist is. Dan wordt de noodstop ook getest terwijl het brugdek in beweging is. ‘Mede gezien de mogelijke schade die zo’n test kan toebrengen aan de brug gebeurt deze test eens in de drie jaar. De testen zijn niet alleen arbeidsintensief en kostbaar, ze hebben ook grote gevolgen voor het weg- en scheepvaartverkeer, omdat de brug zeker een dag buiten gebruik is,’ zo schrijft de gemeente in een reactie op het stuk van NH Nieuws.
Met de functionele veiligheidstesten is Zaanstad net begonnen. De Den Uylbrug stond als eerste in de planning, maar vanwege het ongeval op de Prins Bernhardbrug eind november is besloten om op deze brug voorrang te geven. De noodstop bleek daarbij goed te werken.
Storingen
Op de lijst die NH Nieuws opvroeg van storingen aan bruggen gaat het om een kleine 100 storingen in vijf jaar tijd. Dat is voor een brug die 5000 uur per jaar in gebruik is een normaal aantal, aldus de gemeente. ‘Het gaat over het algemeen om kleine storingen die bovendien allemaal verholpen zijn. Ook camera’s hebben soms te maken met storingen. Ook die worden meteen verholpen. Maar belangrijker nog is dat de brug nooit bediend wordt als de veiligheid in het geding is. Dus zo gauw een camerastoring (of welke storing dan ook) ertoe leidt dat een brugwachter de brug niet meer veilig kan bedienen, wordt de brug niet bediend totdat de storing is verholpen.’
Attentieknoppen
Naast de noodstoppen in het Havenkantoor bestaan er ook nog attentieknoppen bij de bruggen. Burgemeester Jan Hamming vertelde de gemeenteraad afgelopen december dat er op dat moment alleen een attentieknop aanwezig was op de Prins Bernhardbrug en dat die slechts eenmalig was gebruikt, en dat uit baldadigheid. Hij zei bij die gelegenheid ook dat het wel de bedoeling was dat op alle bruggen dergelijke knoppen zouden komen. Ze moeten de brugwachters attenderen op een potentieel gevaarlijke of bijzondere situatie, zodat vanuit dat kantoor indien nodig kan worden ingegrepen.
