Het is een aangekondigde ramp en de eerste tekenen dat het niet om onnodige paniekzaaierij gaat zijn er nu: volgens Dagblad Zaanstreek hebben al drie inwoners zich bij de gemeente gemeld omdat hun woningen scheuren zijn gaan vertonen als gevolg van verzakking door de langdurige droogte.
Onder anderen ingenieur en waterexpert Alex Hekman heeft gewaarschuwd dat gemeenten moeten ingrijpen omdat verwacht wordt dat de extreme weersomstandigheden van deze zomer eerder regel dan uitzondering zullen worden. Het klimaat verandert en droogte is funest voor woningen op houten funderingspalen die kwetsbaar zijn zodra ze worden blootgesteld aan zuurstof. Paalrot ligt in Zaanstad in alle oude wijken op de loer.
Grondwaterspecialist Maarten Kuiper van @WarecoNL in gesprek met @AT5 over droogte, lage grondwaterstanden en paalrot maar ook over wat we kunnen doen om schade te beperken. #klimaatverandering #bodemdaling https://t.co/FzJM1Aikpl pic.twitter.com/msQUqjmUxt
— Wareco Ingenieurs (@WarecoNL) July 16, 2018
Democratisch Zaanstad heeft het college vragen gesteld naar aanleiding van waarschuwingen van Hekman in het actualiteitenprogramma EenVandaag. De partij wil onder meer weten waar de meldingen van verzakkende huizen in Zaanstad precies vandaan komen en of er een plan van aanpak voor de problematiek is.
Actief beheer grondwaterpeil
Uit onderzoek van Deltares, Fugro en Wareco in opdracht van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie bleek dat gemeenten zouden moeten overwegen om bij de vervanging van riolen ook systemen voor het beheer van het grondwaterpeil aan te leggen. Een te lage grondwaterstand veroorzaakt niet alleen rottende houten funderingspalen en dus schade voor individuele huizenbezitters, maar ook verzakkende straten en stoepen, brekende rioolbuizen en leidingen en verdrogend groen.
Actief grondwaterpeilbeheer is een slimme oplossing en hoeft volgens de onderzoekers niet eens veel te kosten: als de straat toch al open moet omdat de rioolbuizen moeten worden vervangen, zouden de meerkosten zo’n tien procent extra bedragen. Dat bedrag wordt vervolgens terugverdiend doordat er geen reparatiekosten gemaakt hoeven te worden. (Onderstaande illustratie is van de Stichting Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek.)
De basis van actief grondwaterpeilbeheer is een drainage-infiltratieleiding die in verbinding staat met oppervlaktewater in de buurt. Is er te weinig grondwater, dan wordt dat aangevuld vanuit het oppervlaktewater. Een teveel wordt via dezelfde route afgevoerd. In acht praktijksituaties is al aangetoond dat het systeem werkt. Ook particulieren kunnen erop aansluiten.
