De gemeente is op zoek naar een pand voor de opvang van overlast veroorzakende zwaar verslaafde personen met een ‘multiproblematiek’ – denk aan een combinatie van zaken als schulden, dakloosheid, het ontbreken van werk- of dagbesteding en/of de afwezigheid van een sociaal netwerk.
Het is een groep waar de gemeente mee worstelt sinds het Rijk in 2015 de verantwoordelijkheid voor ‘kwetsbare burgers’ naar de gemeenten overhevelde. Een andere groep die lastig te hanteren blijkt zijn thuisloze jongeren met grofweg dezelfde soort problemen.
Bij de overgang van AWBZ-taken naar de gemeenten waren beschermd wonen en maatschappelijke opvang (uitgevoerd door het Leger des Heils) de enige intramurale voorzieningen die een plek kregen binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning die gemeenten moeten uitvoeren: we leven in het tijdperk van de ambulante begeleiding.
Regiovisie
In het land zijn 43 centrumgemeenten aangewezen die nieuw beleid uitstippelen samen met omringende gemeentebesturen. Zaanstad behoort daar ook toe en werkt samen met Wormerland en Oostzaan. Gedrieën hebben ze een regiovisie opgesteld die nu verder moet worden uitgewerkt met als doel het voorkomen dat de burgers met multiproblematiek afhaken.
In de regiovisie staan de volgende ambities:
- de cliënt staat centraal,
- gewoon waar het kan, bijzonder waar het moet,
- beschermd wonen voor mensen die 24-uurs zorg en toezicht nodig hebben.
Met minder bedden voor mensen die vroeger in een instelling zouden zijn behandeld, neemt het aantal personen dat een beroep doet op (GGZ)-begeleiding toe.
Uit driehoeksmonitor blijkt dat veiligheid in Zaanstad groter wordt. Alleen overlast gestoorde personen stijgt. Bezuinigen op zorg eisen tol
— evert hartog (@evertjhartog) October 3, 2016
Bij beschermd wonen en maatschappelijke opvang is er geen toetsing op de woonplaats van de aanvrager: hij of zij hoeft niet ingeschreven te staan in de gemeente waar een hulpvraag binnenkomt. Om shopgedrag bij cliënten te voorkomen hebben de centrumgemeenten daarom afspraken gemaakt: het uitgangspunt is dat iemand opgevangen en geholpen wordt in die gemeente of regio waar de betreffende persoon het meest succesvolle traject kan volgen.
Financiering
Bij beschermd wonen geldt dat de gemeente waar de cliënt zich als eerste heeft gemeld verantwoordelijk is voor de financiering, totdat de geschikte plek in de gemeente waar het meest succesvolle traject kan worden doorlopen beschikbaar is.
De toegang tot beschermd wonen ligt in Zaanstad bij de wijkteams. Om dat zo uniform en efficiënt mogelijk te laten verlopen is een zogenoemde instroomtafel beschermd wonen in het leven geroepen. Overigens bestaat ook het ‘begeleidingsproduct’ ambulant beschermd wonen, naast beschermd wonen verblijf. Het eerste wordt steeds meer de norm.
Woonzorgtafel
De pilot woonzorgtafel is opgezet zodat corporaties, wijkteams en GGD zich samen over de individuele gevallen kunnen buigen en de meest passende oplossing zoeken. Op het vlak van wonen en zorg voor kwetsbare burgers worden er afspraken gemaakt tussen zorgaanbieders, corporaties en de gemeente. De partijen willen meer samenwerken op het gebied van de huisvesting van personen met psychische aandoeningen, verstandelijke beperkingen of andere aandoeningen.
De afspraken over de aanpak richten zich op de mogelijkheden om ‘passend’ te plaatsen, verspreid over de wijk (zonder al te veel inbreuk op de efficiency van de zorgverlening) en zonodig met aanpassing van de huur.
Overleg gehad met @GemZaanstad en diverse partners over het nieuwe Integrale Veiligheidsplan van Zaanstad. Het thema ‘verwarde personen’ in het publieke domein onder de aandacht gebracht. Mijn inziens heeft dit de aankomende jaren zeker prioriteit! #opvang #zorg #hulpverlening.
— J. Swart (@POL_JSwart) January 23, 2018
Er zijn diverse projecten gericht op aanpak kwetsbare personen:
De Task-Force Ernstige Psychiatrische Aandoening (EPA). Bij EPA is sprake van een psychische stoornis die zorg/behandeling noodzakelijk maakt met een gecoördineerde aanpak om de ernstige beperkingen in het sociaal en/of maatschappelijk functioneren te verbeteren. In Zaanstad worden bijna 1100 personen tot de EPA-groep gerekend.
De problematiek van verwarde mensen vraagt om een samenwerking tussen veiligheid en zorg en het organiseren van passende opvang, zorg en ondersteuning voor de verwarde personen zelf en waar nodig voor hun omgeving.
In het project Samenwerken in de wijk rond de opvang van personen met verward gedrag werken GGD, wijkteams, ervaringsdeskundigen, Parnassia en de gemeenten Purmerend en Zaanstad samen. In dit project worden de onderdelen passend vervoer en tijdelijke opvang meegenomen.
Het verhaal met #overlast gevende huurster in #Zaandam is op een akelige manier afgelopen. https://t.co/iLN3KoElXw
#corporaties #Zaanstad— Corporatiesector (@corposector) October 24, 2017
Ambulant beschermd wonen is vergelijkbaar met andere ambulante begeleidingsproducten van de Wmo – het verschil zit in de intensiteit van de begeleiding en het werken aan het herstel van het psychisch evenwicht.
De ontwikkelingen tot nu toe hebben de volgende inzichten opgeleverd:
- Het is goed om stedelijk mee te kijken met de wijkteams bij bijzondere groepen (beschermd wonen, woonproblematieken, EPA) Dit meekijken geeft de wijkteams een steun in de rug bij complexe situaties.
- De gezamenlijke bespreking van casuïstiek geeft inzicht en heeft een lerend effect voor de deelnemende partijen. Het geeft een beeld van het aantal personen dat zwaardere hulp nodig heeft en draagt daarmee bij tot de vorming van een sluitende zorgketen.
- Samenwerking van diverse partijen en de wijkteams bevordert de deskundigheid.
Wat thuisloze jongeren betreft is nog geen concrete aanpak in zicht: er wordt gedacht aan het opzetten van een instroomtafel zoals bij beschermd wonen of gekoppeld aan die professionele ‘keukentafel’.
Een opvang voor zwerfjongeren in Zaanstad realiseren. Dat en meer in de #Begroting 2018-2021 → https://t.co/M0qIHlnL39
— Gemeente Zaanstad (@GemZaanstad) September 29, 2017
