Partij voor de Dieren wil versneld van rubbergranulaat sportvelden af

De Partij voor de Dieren wil versneld aan de slag met de vervanging van rubbergranulaat op sportvelden. Zaanstad heeft momenteel 21 sportvelden in beheer waar zogeheten infill-materiaal gebruikt wordt: vier velden met kurk en zeventien met rubbergranulaat. Er zijn zwaarwegende gronden om van dat laatste materiaal af te willen.

Het gebruik van rubbergranulaat zorgt al jarenlang voor grote onrust onder sporters in verband met potentiële gezondheidsrisico’s en van een kunstgrasveld zonder preventieve maatregelen komt jaarlijks naar schatting 950 kilo rubbergranulaat in het milieu terecht. Ook velden mét preventieve maatregelen, zoals de meeste velden in Zaanstad, verliezen naar schatting een emmer vol rubbergranulaat per week, inclusief verschillende giftige stoffen zoals PAK's en microplastics. De Europese Unie verbiedt de verkoop van nieuw rubbergranulaat-infill met ingang van 2032, hetgeen Zaanstad al aanzet tot versnelde afschrijving van de rubbergranulaatvelden. Dat is onvoldoende, meent de PvdD.

Langer mee

Zaanstad investeert momenteel in levensverlengende maatregelen van velden via zogeheten doelgebied transplantaties om daarmee de velden in doorsnee twee jaar langer te kunnen blijven bespelen. Dat bespaart de verenigingen geld. Met de voetbalclubs afgesproken dat ze een kostendekkende prijs betalen voor het onderhoud en gebruik van de velden. Door een versnelde afschrijving lopen deze lasten op en de PvdD voorziet dat er daardoor mogelijk weinig tot geen draagvlak bij de voetbalclubs zelf zal zijn voor een versnelde vervanging. Deze financiële lasten zouden daarom middels een subsidie grotendeels door de gemeente betaald moeten worden, stelt de partij in een agenda-initiatief dat in september in de raad besproken zal worden.

Zomerstop

De vervanging van kunstgrasvelden kan alleen in de zomermaanden tijdens de zomerstop worden uitgevoerd. Omdat dit een korte periode is met veel vraag bij de aanleggers van voetbalvelden is het niet realistisch om alle zeventien resterende velden al vóór de zomer van 2027 te vervangen, weet de PvdD ook. 'Ambtelijke inschattingen zijn dat het snelste vervangingsscenario voor alle velden (bij volledige realisatie) uitkomt op de zomer van 2028.' 

Andere oplossingen

Er wordt momenteel geëxperimenteerd met andere alternatieven dan kurk, zoals non-infill velden. 'Naast dat deze velden een mogelijk betere gebruikservaring voor de voetballers kennen, zijn deze mogelijk ook nog beter voor het milieu. Door gefaseerd te vervangen kunnen nieuwe ontwikkelingen met onder andere non-infill velden ook worden verwerkt in het vervangingsplan,' aldus het agenda-initiatief. 

De gedwongen versnelde afschrijving per eind 2031 gaat Zaanstad naar verwachting  ruim 600.000 euro extra kosten. De Partij voor de Dieren heeft op een rij gezet wat verschillende scenario's daar nog bovenop zouden gooien. 

Wanneer er geen levensverlengende maatregelen worden uitgevoerd (scenario 1) zouden zeven van de zeventien rubbergranulaatvelden vóór de zomer van 2028 kunnen worden vervangen. Als de raad in september besluit tot vervroegde vervanging van velden is vervanging dit jaar niet meer haalbaar. Alle velden die voor 2026 tot en met 2028 op de planning staan om vervangen te worden, worden al in 2026 vervangen. De kosten hiervan bedragen ongeveer 195.000 euro extra afschrijvingslasten. De velden die na 2028 vervangen moeten worden (2031 en later) worden in dit scenario niet versneld afgeschreven. Hierdoor blijven er tien velden nog langdurig in gebruik, ook na het verbod van de EU.