
Er is een voorlopig voorkeurstracé uitgewerkt voor de ZaanIJ-corridor, het gebied tussen het oosten van Zaanstad en Amsterdam Noord. Daar is al enige tijd een grote transformatie gaande van vooral bedrijvigheid en havenactiviteiten naar werken én wonen. En dus om aandacht voor mobiliteit in de vorm van een MetroBus. tussen Kogerveld en Amsterdam Noorderpark.
Hoogwaardig openbaar vervoer ZaanIJ is één van de sleutelprojecten uit de Omgevingsvisie van Zaanstad en wordt gedragen door de gemeente, Amsterdam en de Vervoerregio Amsterdam. Het Rijk heeft Zaanstad er 53.5 miljoen euro voor toegezegd, inclusief de investeringen in de infrastructuur die voor het HOV ZaanIJ noodzakelijk zijn in de Achtersluispolder. Volgens de huidige planning moet de uitvoering ergens tussen 2035 en 2040 gebeuren.

De nabijheid en verwevenheid van Amsterdam Noord en Zaanstad vragen om regionale samenwerking in de planvorming en uitvoering van projecten. In Zaanstad worden tot 2050 mogelijk meer dan 15.000 nieuwe woningen gerealiseerd; in Amsterdam Noord staan er vooralsnog 22.000 woningen tot 2040 op de planning en nog eens 18.000 tot 2050. De MetroBus is volgens onderzoek een goede oplossing voor de extra verkeersbewegingen die al die nieuwe bewoners gaan opleveren. De MetroBus is duurzaam en flexibel.
De uitgangspunten voor de HOV ZaanIJ MetroBus zijn dat de verbinding snel, frequent en betrouwbaar vervoer biedt op drukke corridors, zonder de nog hogere investeringskosten van bijvoorbeeld railinfrastructuur. Het eindpunt Kogerveld is vervoerkundig tot 2040 de beste keuze, aldus de toelichting bij het voorlopige voorkeurstracé, vanwege de in de omgeving geplande omvangrijke nieuwbouw.
Voor de verbinding van station Kogerveld naar Het Kalf en de Zaanse Schans kan er worden overgestapt op een stadsbus. Onderzocht is of verlenging van de HOV ZaanIJ naar station Zaandijk - Zaanse Schans kansrijk is vanwege de toekomstige verstedelijking rond dit station. Nu nog niet, is de uitkomst daarvan: eerst moet dat potentieel aan reizigers er ook daadwerkelijk zijn.

In de Omgevingsvisie is de mogelijkheid opgenomen dat zowel de route over de Wibaut-as als die over Poelenburg-as dezelfde MetroBus-kwaliteit krijgen om het gebruik van het openbaar vervoer zoveel mogelijk te stimuleren. Uit het verkeerskundig advies is echter gebleken dat het exploiteren van twee assen met zeer hoge frequenties lastiger en kostbaarder is en de Wibaut-as is door de grotere bevolkingsdichtheid passender bevonden. De andere as aan de oostzijde van Poelenburg - Peldersveld blijft bediend met R-net-bussen en dat lijnennet wordt op de MetroBus afgestemd.
Voor het tracé tussen busstation de Vlinder en de Wibaut-as zijn twee routes in beeld: rijden via de NoorderIJ en Zeedijk tegen geringe investeringen óf via de Thorbeckezone, dichterbij de toekomstige woningbouwontwikkeling. Een de volgende fase van de studie wordt de complexiteit van de inpassing van de Thorbeckezone nader onderzocht. Op basis daarvan wordt een definitieve keuze voor één van deze routes uitgewerkt.





