Meer sociale koopwoningen voor starters in nieuwbouw Kreekrijk

Er komen in totaal 44 sociale koopwoningen in Kreekrijk, bestaande uit veertien inmiddels toegewezen woningen in het deelproject Kreekveld en 30 appartementen in Kreekzicht, waarvoor de inschrijving eindigt op 30 oktober. Het college wil BKZ Starterswoningen BV hiervoor een lening verstrekken in plaats van een garantstelling. Het gaat om in totaal 6.222.291 euro.

In 2019 werd het model BKZ Starterswoning goedgekeurd en werd de besloten vennootschap belast met de uitvoering. Betaalbare Koopwoningen Zaanstad is ontwikkeld om starters en huishoudens met een laag middeninkomen de mogelijkheid te bieden om een betaalbare woning te kopen. Ze kopen de starterswoning met een erfpachtrecht van BKZ Starterswoningen BV, waarbij sprake is van een inkomensafhankelijke canon.

In het oorspronkelijke model stelt de gemeente via een garantstelling op externe leningen de BV in staat om een waardeaandeel in de grond en de woningen te verwerven. De BV financierde zelf tien inmiddels opgeleverde starterswoningen in het Oostzijderpark in Zaandam, maar het college wil dat nu alsnog gelijktrekken met de nieuwe werkwijze in Kreekrijk. 

Bij het vaststellen van het model Starterswoningen is in de businesscase van een (reken)rente van 2,5 procent, maar in de jaren daarna is de (markt)rente gestegen. Om toch de beoogde 44 deze woningen te kunnen realiseren wil de gemeente nu zelf de lening verstrekken in plaats van een externe geldschieter. Het college zal daarbij een rente van 3,5 procent rekenen, zo ongeveer de marktrente. Dit betekent wel dat de terugverdientijd gemiddeld één tot twee jaar langer wordt, maar het college noemt dat 'nog steeds aanvaardbaar'.

De businesscase is iets minder positief geworden. BKZ heeft voldoende eigen vermogen op de balans om eventuele tegenvallers te kunnen opvangen en de lening wordt binnen 25 jaar volledig afgelost. Een lening afsluiten bij de Bank Nederlandse Gemeenten bleek niet voordeliger uit te pakken.

Meer bewegingsvrijheid

De wijziging van de Huisvestingswet per 1 januari 2024 geeft gemeenten meer mogelijkheden om op de woonruimteverdeling te sturen. Ze kunnen nu ook voorrang verlenen aan bepaalde beroepsgroepen en betaalbare nieuwe koopwoningen onder een huisvestingsvergunning laten vallen. Het college stelt voor komend jaar een herijking van de huisvestingsverordening in het vooruitzicht om gebruik te gaan maken van die extra ruimte. De starterswoningen in Kreekrijk worden toegewezen volgens het besluit Prijsdifferentiatie Woningbouw 2025 waarin de prijsgrenzen zijn vastgesteld voor sociale, middel dure en dure woningbouw.