Gaat Zaanstad te ver met het willen clusteren van winkels in daarvoor aangewezen gebieden? Een aantal partijen vindt dat het keurslijf te strak wordt als donderdag het Beleidskader Detailhandel 2025-2035 wordt aangenomen, met een hoofdwinkelstructuur met drie hoofdwinkelgebieden voor detailhandel in Zaandam, Wormerveer en Krommenie en tien ondersteunende winkelgebieden.
De SP constateert dat in het stadshart van Zaandam en in het centrum van Krommenie winkelpanden leeg staan en uit in een amendement (en in een motie samen met de Partij voor de Dieren) de vrees dat dit het begin kan zijn van een domino-effect met meer leegstand, minder bezoekers en een winkelgebied dat aantrekkingskracht verliest. Raadslid Anna de Groot stelt voor om de Leegstandsverordening te gebruiken om dit tegen te houden en om te bezien of, net als al succesvol gebeurt in Gouda, een artikel met betrekking tot een ‘redelijke huurprijs’ in de verordening van worden opgenomen om lege winkelpanden te voorkomen. Een gebruiker betaalt de eigenaar dan een kostendekkende vergoeding die objectief bepaald is, zonder winstoogmerk.
In een tweede wijzigingsvoorstel stelt De Groot voor om in het beleid te verankeren dat het voor beginnende ondernemers mogelijk is om in woonwijken een kleine, solitaire winkel te beginnen. Gezien de huren in de bestaande winkelgebieden is het voor startende ondernemers volgens haar 'nagenoeg onmogelijk om van kleins af aan een winkel te beginnen'. Bovendien verlevendigt een winkeltje niet en daar het straatbeeld in woonstraten die overdag leeg ogen.
Samen met de PVV stelt de SP voor om ervoor te zorgen dat 'dorpen zoals Westzaan' niet steeds meer een winkelwoestijn worden. In de Kerkbuurt in Westzaan is na het vertrek van de supermarkt geen plek voor de dagelijkse boodschappen meer aanwezig en het ontbreken van een dergelijke basisvoorziening vinden de twee partijen een groot gemis. Het beleidskader stelt dat er geen proactieve gemeentelijke investeringen in dergelijke gebieden zijn voorzien, maar de PVV en SP stellen dat 'de leefbaarheid en zelfstandigheid van kleine dorpen ernstig onder druk komen te staan zonder dergelijke voorzieningen'.
Ze stellen voor om aan de tekst toe te voegen dat 'ook dorpen buiten de hoofdstructuur, zoals Westzaan, toegang houden tot basisvoorzieningen zoals een supermarkt; de gemeente zet zich daarom actief in om dit te faciliteren en te stimuleren in samenwerking met marktpartijen en bewoners.' Vijf fracties kwam eerder al met een amendement om meer branches mogelijk te maken in de gebieden voor grootwinkelbedrijven Zuiderhout in Zaandam en Noorderveld in Wormerveer.