Tachtig procent Nederlanders vindt herdenken belangrijk: het Zaanse programma

Tachtig procent van de Nederlanders vindt de Nationale Herdenking op 4 mei belangrijk of heel belangrijk, maar het aandeel van de laatste groep is dit jaar iets gedaald ten opzichte van vorig jaar. Dat meldt het Nationaal Comité 4 en 5 mei op basis van het jaarlijkse Nationaal Vrijheidsonderzoek.

Vorig jaar vond 41 procent de Nationale Herdenking nog heel belangrijk, dit jaar is dat 38 procent. Een woordvoerder van het comité meldt dat er geen wetenschappelijke verklaring voor is, maar dat het mogelijk komt doordat de demografie van de samenleving verandert en de eerste generatie oorlogsslachtoffers uitsterft. Bijna drie kwart van de Nederlanders vindt Bevrijdingsdag op 5 mei belangrijk of heel belangrijk. Meer deelnemers dan vorig jaar gaven aan te herdenken uit angst dat zoiets als de Tweede Wereldoorlog opnieuw kan gebeuren, namelijk 64 procent tegenover 58 procent in 2024. Voor 4 mei is in Zaanstad het volgende herdenkingsprogramma opgesteld:

Koog / Zaandijk

18.50 uur: vertrek stille tocht vanaf het voormalig gemeentehuis in Koog aan de Zaan.

19.00 uur: vertrek vanaf de Beeldentuin te Zaandijk.

Beide stoeten voegen zich samen voor de Julianabrug om vervolgens de tocht voort te zetten naar het herdenkingsmonument aan de Leeghwaterweg.

19.20 uur: aankomst bij het monument.

19.30 uur: één minuut stilte, taptoe gespeeld door een lid van het Zaandijks Fanfare Corps en kranslegging door de gemeente, het voormalig Verzet, familie en overigen. 

19.40 uur: vertrek vanaf de Leeghwaterweg naar het monument in het Koogerpark.

19.45 uur: koraalmuziek gespeeld door het Zaandijks Fanfare Corps.

19:59 uur: taptoe.

20.00 uur: twee minuten stilte.

20.02 uur: het Wilhelmus wordt gespeeld door het Zaandijks Fanfare Corps, met zang van het koor Daniël de Lange. De voorzitter van het 4 mei Comité Koog en Zaandijk heet daarna de belangstellenden welkom en wethouder Gerard Slegers houdt een korte toespraak. Vervolgens zullen enkele leerlingen van basisschool de Piramide, die het monument geadopteerd heeft, eigen gedichten voordragen en hierna zullen de namen van de omgekomen personen uit het verzet en de Joodse slachtoffers uit Koog en Zaandijk worden genoemd. De voorzitter van het 4 mei comité spreekt het slotwoord en nodigt allen uit voor het defilé langs het monument. De wethouder zal het defilé openen.

21.00 uur: Na afloop van de herdenking wordt iedereen uitgenodigd om in het kader van Theater na de Dam, in het paviljoen in het park de voorstelling 21 April 1941. Ga maar rustig slapen van het jeugdtheater Theatermijn bij te wonen.

Zaandam

19.10 - 19.25 uur: oproep tot deelname aan de stille tocht door het laten luiden van de klankschaal van het Mensenrechtenmonument.

19.15 uur: vertrek van de stille tocht vanaf het Zaantheater, voorafgegaan door Slagwerkgroep De Saen. Onderweg wordt gestopt voor kransleggingen bij het monument ter herdenking van de Februaristaking in 1941 op de Wilhelminabrug en op de Prins Hendrikkade bij het monument ter herdenking van de fusillade van tien verzetsmannen op 9 februari 1945. 

19.40 uur: aankomst stille tocht bij het monument in het Plantsoen van het Verzet aan de A.F. de Savornin Lohmanstraat. 

19.40 - 19.55 uur: koraalmuziek door Het Zaans Showorkest onder leiding van dirigent Henk Ummels. 

19.55 - 19.58 uur: opstellen van leden van de Zeeverkennersgroepen van Scouting Elfregi Zaanstreek. Klokgelui.

19.58 uur: degenen die dit kunnen, wordt verzocht om te gaan staan.

19.58 - 19.59 uur: signaal taptoe, gespeeld door Dave van der Leek, trompetspeler van het Zaans Showorkest.

20.00 uur: twee minuten stilte. 

20.02 - 20.03 uur: het gezamenlijk zingen van het eerste en het zesde couplet van het Wilhelmus.

20.04 uur: dodenappèl, voorgelezen door Quinta Zonjee - Molenaar en Willemijn Piscaer-Plein. Genoemd worden de namen van de tijdens de Tweede Wereldoorlog omgekomen 24 Zaandamse verzetsdeelnemers, acht leden van de Koninklijke Landmacht en vier leden van de Marine en Koopvaardij, en van de 136 Joodse inwoners die in de jaren 1942 - 1945 gedwongen hun woningen in Zaandam moesten verlaten, werden weggevoerd en vermoord. Gedichten worden voorgelezen door leerlingen uit groep 7 en 8 van de Herman Gorterschool (de adoptieschool van het monument).

Wethouder Harrie van der Laan houdt een toespraak en popkoor Vocal Invention zingt het nummer Grijs van Nielson onder begeleiding van dirigente Camille Beurret en gitariste Rosie Derksen. Achtereenvolgens worden bloemen neergelegd door nabestaanden en familieleden, de wethouder, de afvaardigingen van diverse organisaties, leerlingen van de Herman Gorterschool en, tijdens het defilé, de overige aanwezigen.

21:00 uur: Theater na de Dam in de Kleine Zaal van het Zaantheater met Bevroren Tranen door Maarten Peters. Peters een herdenkingsprogramma samengesteld waarin hij op zijn persoonlijke, eigentijdse manier vormgeeft aan verhalen over oorlog, hoop en vrede. 

Krommenie 

10.00 - 10.45 uur: oecumenisch bezinningsdienst in de Nicolaaskerk.

19.15 - 19.30 uur: kerkklokken luiden.

19.30 – 19.40 uur: Muziek door O.G..

17.40 - 19.45 uur: gedichten door kinderen van OBS de Komeet.

19.45 – 19.50 uur:  Muziek door O.G..

19.50 – 19.55 uur: declamatie.

19.55 – 19.59 uuw: muziek door O.G..

19.59 – 20.00 uur: taptoe signaal.

20.00  –  20.02 uur: stilte.

20.02 uur: Wilhelmus.

20.04 – 20.10 uur: toespraak van wethouder Stephanie Onclin.

20.10 uur: kranslegging, onder begeleiding van muziek door O.G..

20.20 uur: afsluiting.

Joodse Begraafplaats 

14.00 uur: aanvang bij de Joodse Begraafplaats aan de Westzanerdijk 310-31 in Zaandam. Mannen en jongens dragen een hoofddeksel op de begraafplaats,

Opening door Marvin Polak, bestuurslid van de Joodse Gemeente.

Toespraak door wethouder René Tuijn.

Gedichten.

Toespraak van Rina Schenk van het 4 en 5 mei comité Zaanstad.

Ter nagedachtenis aan de 177 joodse slachtoffers uit de Zaanstreek worden alle namen opgelezen.

Gebed voor slachtoffers van het Nazi regime door rabbijn Shmuel Spiero.

·Jizkor door Rabbijn Shmuel Spiero.

Twee minuten stilte.

Bloemlegging door verschillende organisaties.

Afsluiting door Marvin Polak

Defilé langs het monument.

Mannen/jongens dragen een hoofddeksel op de begraafplaats

Westzaan 

19.15 - 19.30 uur: inloop met muziek door Joost en Jasper Rijken.

19.30 uur: welkomstwoord namens de Westzaanse Gemeenschap door Jan Heijink gevolgd door een voordracht door gastspreker Gerrit Volkers over Max Degen. Het Dameskoor Westzaan zingt de liederen Danny Boy en Only Remembered en wethouder Natasja Groothuismink houdt een toerspraak. Jasmin Flapper en Lola van den Broek van de Muziekfabriek zingen het duet Flight. Last Post door trompettist Jasper Rijken.

20.00 uur: Twee minuten stilte (staand).

Gezamenlijk zingen van het Wilhelmus (staand).

Dana Revius speelt Ballerina op piano gevolgd door Shayne Bakker met het lied Onze Vriendschap.  

Voordracht door leerlingen van De Kroosduiker

Het dameskoor zingt de liederen Grant us Peace en Irish Blessing.

20.20 uur: Jasper en Joost Rijken spelen Ode an die Freude van L. van Beethoven. Aansluitend is er gelegenheid voor koffie of thee.

Om 21.00 uur begint de voorstelling Verhalen uit Westerbork in ’t Reghthuys.

Assendelft

19.15 uur: vertrek stille tocht vanaf hoek de Oranjeboomkade / Dorpsstraat Kranslegging bij het monument, daarna naar de Odulphuskerk.

19.20 uur"aankomst Odulphuskerk.

19.30 - 20.00 uur: toespraak door wethouder Wessel Breunesse, programma met Kerkkoor Cecilia en Jenaplanschool, muziek door Crescendo en een bijzonder woord van Annette Brinkman.

20.00 - 20.02 uur: stilte.

20.02 uur: Wilhelmus

Wormerveer

19.00 uur: welkom in de Vermaning aan de Zaanweg 57.

Film over het monument aan de Provincialeweg in Wormerveer.

Gedicht door Timna Rijvordt.

Muziek door Joep van Beijnum en Mariette Gort.

Introductie over de struikelstenen in Wormerveer door Tom Tulleken. met tussendoor muziek.

19.40 uur: stille tocht onder begeleiding van trommelaars naar het monument Vrouwe Justitia aan de Zaanweg.

19.45 uur: bloemlegging en muziek door Harmonie Apollo.

19.50 uur: toespraak door burgemeester Jan Hamming.

19.58 uur: erewacht door Brandweer Zaanstad

19.59 uur: Last Post.

20.00 uur: twee minuten stilte.

20.02 uur: Wilhelmus door Harmonie Apollo

20.05 Suur: slottoespraak 1945-2025 80 jaar Vrijheid? door Kees Klinkenberg.

Loslaten duiven

20.10 uur: defilé  en bloemlegging

20.15 uur: napraten in de Vermaning en Film door de historische Vereniging.