Zaanstad en Wormerland huisvesten voldoende statushouders: uitzondering in NH

Zaanstad is één van de slechts acht gemeenten in Noord-Holland die de taakstelling van het Rijk voor het huisvesten van statushouders hebben gehaald in het eerste half jaar van 2025. Dat lukte ook in Wormerland, Alkmaar, Beverwijk, Uitgeest, Waterland, Uithoorn en Ouder-Amstel.

De provincie maakt zich zorgen nu het 36 van de 44 gemeenten niet lukt om voldoende mensen met een verblijfsvergunning te huisvesten. Her Rijk legt deze verplichting op en het toezicht ligt bij de provincie. 'Er zijn in heel Nederland ontzettend veel mensen op zoek naar een geschikte woonruimte. Ook mensen met een verblijfsvergunning. Het is belangrijk dat we ook voor hen een plek vinden om te wonen. Deze mensen verblijven nu gedwongen in asielzoekerscentra waardoor de asielketen zwaar wordt belast. Ook kunnen ze op deze manier niet goed beginnen aan het inburgeren in onze samenleving,' zegt Gedeputeerde Jelle Beemsterboer. 

Amsterdam 

Amsterdam heeft de grootste achterstand opgelopen met betrekking tot het huisvesten van statushouders. De provincie heeft eind 2024 afspraken gemaakt met het stadsbestuur om dit probleem aan te pakken. Zo is afgesproken dat de gemeente de achterstand in ieder geval niet verder laat oplopen. Ook gemeenten als Edam-Volendam, Bloemendaal, Haarlemmermeer en Medemblik hebben te maken met flinke achterstanden op de taakstelling.

Ingrijpen provincie

Als de achterstanden blijven oplopen, voeren Gedeputeerde Staten overleg met de burgemeester en wethouders van de betreffende gemeente. Er worden in dit overleg afspraken gemaakt over hoe de gemeente alsnog aan de verplichting kan voldoen. Indien de verplichting niet wordt nagekomen, kan de provincie ingrijpen. De problemen dreigen nog te verergeren nu demissionair minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting ondanks een negatief advies van de Raad van State doorgaat met haar wetsvoorstel dat gemeenten verbiedt om statushouders met voorrang aan een sociale huurwoning te helpen.

Gelijkheidsbeginsel

De Raad van State noemde het discriminerend en in strijd met de Grondwet. Gemeenten hebben nu de mogelijkheid om statushouders met voorrang een woning te geven. Zij kunnen zo voorkomen dat deze mensen juist helemaal niet aan een huis komen, omdat zij al op achterstand beginnen ten opzichte van anderen. Zonder dat die nadelige positie eerst wordt opgelost, botst het wetsvoorstel volgens de Raad van State met het gelijkheidsbeginsel. Keijzer is het daar niet mee eens. Zij stelt vast dat gelijke behandeling voor de Raad van State betekent dat de uitkomst voor iedereen gelijk moet zijn. 

Bron: Rijksoverheid