Voortaan gemeentelijk toezicht bij aanvang bomenkap

CDA-wethouder Gerard Slegers heeft enkele krachttermen gebruikt die niet voor herhaling vatbaar zijn toen hij eerder deze maand op de hoogte werd gebracht van de blunder die tien platanen in de middenberm van de Weer in Zaandam fataal werd . En ook bij de verantwoordelijke aannemer was de consternatie groot.

Dat liet Slegers de gemeenteraad gisteravond weten. Hoe de kap van de tien 30 jaar oude, gezonde bomen heeft kunnen gebeuren? Door een samenloop van omstandigheden die uiteindelijk leidde tot een catastrofaal resultaat. In dit geval was er sprake van twee tekeningen: van een eerste inventarisatie en van de definitieve versie van de plek van de te kappen bomen. Die eerste tekening had het beste meteen door de versnipperaar gekund, maar kwam terecht in de werkmap van de uitvoerder. Te kappen bomen worden gemarkeerd, en op de Weer hadden gemeente en hovenier samen roze stippen aangebracht op de ten dode opgeschreven platanen. Wat een 'grapjas' inspireerde om andere bomen te voorzien van blauwe stippen.

Geen contact opgenomen

Door die graffiti sneuvelden er dus ten onrechte bomen, bleek gisteravond uit de antwoorden van de wethouder op bezorgde vragen van GroenLinks, de Partij voor de Dieren, Rosa, de SP, Democratisch Zaanstad en de ChristenUnie. De blauwe stippen lieten geen waarschuwingssignaal afgaan, hoewel de afspraak tussen de gemeente en het hoveniersbedrijf is dat er bij twijfel altijd contact wordt opgenomen. Dat gebeurde niet en ook het slaan van een gat in een aaneengesloten, gezonde bomenrij riep geen vragen op.

Hoe is zoiets in de toekomst te voorkomen? In elk geval door bij het begin van kapwerkzaamheden voortaan een gemeentelijke toezichthouder aanwezig te laten zijn voor een laatste controle. Was dat op de Weer gebeurd, dan zou onmiddellijk aan het licht gekomen zijn dat de tekeningen van de beide partijen niet overeenkwamen.

'Redelijke maat' vervangende bomen

De aannemer - met meer dan een halve eeuw ervaring en al tien jaar wekzaam voor Zaanstad zonder eerdere calamiteiten - heeft volgens Slegers meteen alle verantwoordelijkheid op zich genomen en zich ook verplicht om alle kosten voor een zo goed mogelijk herstel van de oude situatie op zich te nemen. Dat betekent de aanplant van tien nieuwe platanen, bodemverbetering om die bomen ook te laten aanslaan en de nazorg. De vervangende bomen krijgen een 'redelijke maat,' maar zijn niet zo groot als de gekapte exemplaren. Die zouden niet te vervoeren zijn en waarschijnlijk ook niet aanslaan na een verhuizing, aldus de wethouder.

Waardebepaling

'Hoe kun je de schade vergoeden van iets dat 30 jaar nodig heeft om te groeien?' vroeg Christa Neefjes van de CU zich af. Zij oodeelt dat er 'veel meer besef komen van de waarde van bomen,' maar volgens Menno de Haas is voor het eerste wel een oplossing. Hij verwees naar de Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen

, die naast de materiële ook de immateriële waarde van bomen kunnen bepalen. De nieuwe bomen op de Weer worden dit najaar aangeplant en uitgezocht door de gemeente zelf.