Van volwassen inwoners mag 88,5 procent gaan stemmen

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november mogen naar schatting 13,3 miljoen mensen stemmen: 91 procent van de bevolking van achttien jaar of ouder. De niet-stemgerechtigden hebben de Nederlandse nationaliteit niet. In Zaanstad is het deel van de inwoners dat naar de stembus mag 88,5 procent.

Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op basis van voorlopige bevolkingscijfers van 1 oktober 2023. Landelijk mogen bijna 500.000 jongeren voor het eerst stemmen voor de Tweede Kamer. Ongeveer 130.000 jongeren mochten vanwege hun leeftijd bij de Provinciale Statenverkiezingen eerder dit jaar nog niet stemmen, maar nu wel.

Onder inwoners tot 35 jaar mag vijftien procent niet stemmen en dat is in verhouding tot andere leeftijdsgroepen veel: het gaat bij hen veelal om burgers die niet in ons land zijn geboren en die (nog) niet de Nederlandse nationaliteit hebben. Van de 65-plussers mag bijna iedereen stemmen (98 procent).

Grote verschillen

In het Limburgse Vaals mogen in verhouding de minste volwassenen naar de stembus (67 procent). Daarop volgen Diemen en Amsterdam (beide met 76 procent). Ook in andere steden en grensgemeenten in het zuiden van het land is het deel van de inwoners dat niet mag stemmen voor de Tweede Kamer naar verhouding groot. In Tubbergen mag bijna iedere volwassene stemmen (99 procent). Vooral in gemeenten in Noord- en Oost-Nederland mag een groot deel van de inwoners naar de stembus. In deze gemeenten wonen naar verhouding weinig mensen met een buitenlandse nationaliteit.

Ruim de helft van de kiesgerechtigden is 50 jaar of ouder (54 procent). Ook in Zaanstad is dat met 52,5 procent het geval. Bijna een kwart van de stemgerechtigden (24,6 procent) in Zaanstad is jonger dan 36. In Bergen (NH) en Laren is het aandeel ouderen het grootst. Ook Vaals, Mook en Middelaar en Gulpen-Wittem in Limburg behoren tot de meest vergrijsde gemeenten. Utrecht heeft met 35 procent het kleinste deel kiesgerechtigden van 50 jaar of ouder, gevolgd door Urk. In Laren is de groep kiesgerechtigde inwoners jonger dan 35 jaar het kleinst (twaalf procent). Ook inwoners van Caribisch Nederland met de Nederlandse nationaliteit mogen stemmen, maar zij zijn in deze telling niet meegenomen. Ook Nederlanders die in het buitenland wonen zijn buiten beschouwing gelaten, net als groepen die niet in het bevolkingsregister staan zoals diplomaten of Navo-militairen.