Tientallen miljoenen extra naar versterking natuur in Noord-Holland

De provincie besteedt de komende drie jaar 72 miljoen euro extra aan projecten en subsidieregelingen die de natuur versterken, de landbouw verduurzamen, de waterkwaliteit verbeteren en de uitstoot van broeikasgassen en stikstof verminderen. Opgeteld met al eerder beschikbare middelen komt het totaalbedrag dat de provincie in het landelijk gebied steekt neer op ruim 260 miljoen.

De provincie wil met het beschikbare geld stappen zetten om (inter)nationale doelen voor natuur, water en klimaat te halen, ondanks het wegvallen van een groot deel van het geld dat door het Rijk in het vooruitzicht was gesteld. De projecten vinden plaats door de hele provincie. In Laag Holland, Haarlemmermeer, Spaarnwoude-Dijkland, de Noordelijke Vechtstreek en Amstel- en Meerlanden blijft de afname van broeikasgassen door het tegengaan van bodemdaling een belangrijk doel.

Coaching

Voor het hele landelijke gebied stelt de provincie subsidieregelingen beschikbaar. Dat zorgt er onder andere voor dat samenwerkende partijen subsidie kunnen krijgen voor het opstellen (en uitvoeren) van een eigen plan dat bijdraagt aan het verbeteren van de natuur- en waterkwaliteit of verduurzaming van de landbouw. Ook is er geld voor coaching van melkveehouders om de stikstof- en fosfaatuitstoot op hun bedrijf te verminderen. Verder is er budget waarmee natuurorganisaties de komende jaren aan de slag kunnen met het pachtvrij maken van gronden voor natuurherstel.

Rechterlijke uitspraken

De komende maanden bepaalt Noord-Holland of meer geld vrijgemaakt wordt voor het halen van de doelen. Ook moet er geld komen van het Rijk. Vanwege een aantal recente stikstofuitspraken is het namelijk nog lastiger geworden om natuurvergunningen te verlenen. Die zijn nodig voor onder andere de bouw van woningen, het verduurzamen van de industrie en de energietransitie. De uitspraken benadrukken de urgentie om de natuur te herstellen.  

Wegvallen 25 miljard

Het kabinet schrapte in september 2024 het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Daarmee moesten provincies plannen maken en uitvoeren om weer te voldoen aan (inter)nationale en wettelijke doelen voor natuur, stikstof, landbouw, water en klimaat. Noord-Holland werkte in gebiedsprocessen nauw samen met betrokkenen zoals grondeigenaren, overheden en belangenorganisaties om te komen tot deze plannen, ook wel het zogeheten Provinciaal Programma Landelijk Gebied. Het geld dat het Rijk de provincies in het vooruitzicht stelde viel echter voor een groot deel weg.

Doelen uit zicht

En er is werk aaan de winkel. Van in totaal 161 stikstofgevoelige landschappen, planten en dieren in ons land worden in slechts twee gevallen de natuurdoelen gehaald met de huidige maatregelen. In de rest zijn aanvullende maatregelen nodig en is vaak verslechtering van de natuur niet uit te sluiten, blijkt uit de definitieve natuurdoelanalyses waarin staat hoe het gaat met de natuur in Europees beschermde natuurgebieden (Natura 2000). Boord-Holland leverde de analyses in 2023 in concept aan bij de Ecologische Autoriteit. Na haar advies zijn de analyses op een paar punten aangepast.