ANALYSE Er wordt een heuse strijd uitgevochten in Zaanstad en Wormerland voor de zendmachtiging voor de komende jaren. De Orkaan publiceert dagelijks een stukje van een medewerker die aangeeft dat alleen dát medium u op de houdt van lokaal niews en RTVI Zaanstreek kwam gisteren met een aandoenlijk fimpje: vijftien vrijwilligers erbij!
Vrijwel meteen nadat de onderhandelingen over een fusie tussen de twee concurrenten stukliepen liet de huidige houder van de zendmachtiging weten ‘de banden met mediapartner NH Nieuws‘ te gaan aanhalen en dat de komende maanden wordt onderzocht of er een gemeenschappelijke nieuwsredactie voor de Zaanstreek gevormd kan worden. NH Nieuws draait met name op Rijkssubsidie; RTVI op geld van de beide gemeenten. Dergelijke dwarsverbanden zijn in medialand heel gewoon, met als uitkomst dat overal dezelfde nieuwsitems verschijnen. Dat wordt gebracht als ‘toegevoegde waarde‘.
Opleidingstraject
‘Beide organisaties zijn verheugd dat er nu samen verder kan worden gewerkt aan een nog actueler nieuwsaanbod op zowel radio, televisie als alle kanalen op het wereldwijde web. Eén van de zaken die opvallen in deze vernieuwde samenwerking is de mogelijkheid de medewerkers van RTVI Zaanstreek een opleidingstraject bij NH Nieuws te laten volgen,’ schreef de Zaanse omroep, die haast uitsluitend op vrijwilligers draait.
Geen lineaire radio en tv meer
De Orkaan leunt op twee professionele journalisten en een ruim aantal medewerkers, wil daar ook wel eens wat aan verdienen en aast dus om die reden op de licentie. De online krant wil op dezelfde voet doorgaan, maar op een grotere schaal. Krijgt De Orkaan de zendmachtiging dan is het over en uit met lokale televisie- en radiouitzendingen, maar krijgen de inwoners daarvoor podcasts en andere nieuwe manieren van informeren in de plaats. En ook De Orkaan wil volgens het beleidsplan nieuwe mediaprofessionals gaan opleiden, maar start met twee – later 2,5 – professionele fte.
Keuze
Het aamtal professionals dat zich bezighoudt met de lokale nieuwsvoorziening zal dus uiterst klein blijven. Het is een keuze om die over te laten aan goedwillende vrijwilligers: waar journalistiek ooit als een serieus vak werd beschouwd lijkt de beroepsgroep inmiddels door althans een deel van de samenleving te worden uitgekotst. Uitgescholden, bedreigd en mishandeld. Wellicht hebben amateurs die zich gemakkelijker zullen laten sturen 
door the powers that be wat dat betreft minder te vrezen.
De Orkaan schrijft graag over ‘het in hoog tempo verschralende media-aanbod in Zaanstad’ (al komt Wormerland er veel bekaaider vanaf). We hebben ook Dagblad Zaanstreek, Zaanstad.Nieuws en het Stadsblad. Het regionale dagblad wordt inderdaad steeds minder ‘Zaans’ en De Orkaan verwacht ‘in de komende jaren een beëindiging van de dagelijkse printeditie,’ is in het beleidsplan te lezen. ‘Het Stadsblad heeft te maken met bezorgproblemen en bereikte in 2020 minder dan de helft van de inwoners.’
Gemakkelijkste weg
Aan Zaanstad.nieuws worden verder geen woorden vuil gemaakt: ‘Online-platformen worden veelal door één of enkele individuen in de lucht gehouden en zijn daardoor kwetsbaar wat blijkt uit het komen en gaan van titels in de laatste jaren.’ Het is een opmerkelijke zin van een orgaan dat zelf door twéé mensen in de lucht gehouden wordt én het gaat geheel voorbij aan het feit dat Zaanstad.nieuws inmiddels ruim vier jaar bestaat en een trouwe schare lezers aan zich bindt.
One paper city
Maar negeren is uiteraard gemakkelijker dan de staat van de lokale media wat diepgravender analyseren. Het feit dat het bijna onmogelijk is om op eigen kracht financieel te overleven zou de politiek aan het denken moeten zetten over de toekomst van de nieuwsvoorziening in deze stad. Wat De Orkaan kennelijk het liefste ziet is een door de gemeente gefinancierde one paper city en hoewel de mensen achter de nieuwssite er het volste vertrouwen in hebben dat zij in hun eentje de beste kwaliteit leveren op welk gebied dan ook, rijst de vraag of dat de weg is die de politiek welbewust wil inslaan.
Rondvraag
De POV heeft intussen gevraagd om direct na het zomerreces een rondvraag over de geflopte fusieonderhandelingen tussen RTVI en de Orkaan op de raadsagenda te zetten. De partij wil van het college vooral een antwoord op de vraag hoe is het traject de afgelopen twee jaar is verlopen. Daartoe heeft de Partij voor Ouderen en Veiligheid ook verzocht om toezending van alle documenten die daarmee te maken hebben, inclusief de verantwoording van de 20.000 euro die de gemeente beschikbaar stelde om de fusie te begeleiden.
