Er wordt door het bestuur van de Zaanse Schans niet gezocht naar draagvlak, maar naar macht. Dat schrijft de onlangs opgestapte voorzitter van Ondernemersvereniging Zaanse Schans Guillaume van Grinsven in een brief aan het college en de raad. ‘Maar nu men tracht om nog meer machtspelletjes te spelen (juist in deze coronatijd, nu samen meer belangrijk is dan verdeeldheid) kan en wil ik niet zwijgen.’
De Schans gaat eraan kapot, aldus de lector Toerisme en Gastvrijheid aan de Vietnamese Duy Tan Universiteit. Van Grinsven ziet partijen die coûte que coûte hun zin willen doordrijven met een Schans Card op grond van volkomen irrealistische aannames. Een historisch wijkje vol luchtkastelen dat snel zijn glans zal verliezen als mensen er verplicht dure kaarten moeten kopen om te kunnen parkeren en attracties te bezoeken waarin ze niet geïnteresseerd zijn. Hij voorziet omvallende ondernemers, banenverlies en een gemeente die diep in de buidel zal moeten tasten om het blazoen weer op te poetsen en de goodwill terug te verdienen.
Niet-rechtsgeldige besluiten
Dat een partij als het Zaans Museum, dat zelf in een recente nota aangeeft dat het museum geen meerwaarde heeft op de Schans en er weg wil meebeslist over de toekomst terwijl de ondernemers buitenspel staan wil er bij Van Grinsven niet in. Bij Stichting de Zaanse Schans is een aantal bestuurders over de zittingstermijn heen en hierdoor kunnen geen besluiten worden genomen, zo geeft ook voorzitter Piet Oudega volgens Van Grinsven nu toe. ‘Het is bovendien de vraag of besluiten uit het recente verleden rechtsgeldig zijn.’ Maar de trein dendert door.
Knopen tellen
‘Dat er een bestuursverandering nodig is zal ook door de ondernemers niet ontkend worden’, maar dat de beslissingen over de toekomst nu genomen worden door een meerderheid van drie ‘onafhankelijke’ PvdA-gerelateerde bestuursleden en een Zaans Museum’ kán volgens hem niet. ‘De molenvereniging heeft ingestemd met de ontwikkelstrategie om van het gedonder af te zijn en is tegen een verandering van het bestuursmodel. Maar men wacht op een bestemmingsplanwijziging van het oude museum en een nog lopende subsidietoezegging voor het nieuwe. Dus dat is knopen tellen.’
Een recent onderzoek heeft hem geleerd dat voor de coronaperikelen 92 procent van de omzet bij ondernemers en de De Zaansche Molen afkomstig was van buitenlanders.Volgens jaarverslagen uit het verleden komen verreweg de meesten gewoon genieten van een mooi dorpsgezicht en een souvenir:
- Betalende bezoekers van het Zaans Museum maximaal 100.000;
- Betalende bezoekers museum Zaanse Tijd maximaal 10.000;
- Betalende bezoekers van de molens 230.000 (van wie 130.000 via één organisatie die vanwege corona niet meer komt).
Zelfs als geen enkele van deze bezoekers een bezoek brengt aan twee attracties zijn dat minder dan 350.000 bezoekers. Als de Schans daadwerkelijk 2,5 miljoen bezoekers zou tellen betekent dit dat slechts veertien procent van de bezoekers erin geïnteresseerd is om (betaald) één van de instellingen te bezoeken. Hoe Stichting de Zaanse Schans, Vereniging de Zaansche Molen, het Zaans Museum en het Uurwerkmuseum dat willen opkrikken naar 60 tot 70 procent betalende bezoekers is Van Grinsven ‘een volstrekt raadsel’. Waarom zouden mensen gaan betalen voor iets waaraan ze duidelijk geen enkele behoefte hebben? Bovendien: mocht dat op deze of gene wonderbaarlijke wijze nog lukken, hoe gaan de musea en de molens die aantallen mensen dan verwerken? ‘Anderhalf miljoen bezoekers aan het uurwerkmuseum Zaanse Tijd?’
Toename parkeerdruk
Ook de koppeling van de Schans Card aan parkeren is volgens de toerismespecialist gedoemd te mislukken. Nu al wordt door vooral Nederlanders veel geparkeerd in de omgeving. ‘Als er nu een verplichting bijkomt om een all-inclusive kaart voor de musea en de molens te kopen wordt de parkeerdruk in Haaldersbroek en andere omliggende gebieden nog groter. En die verplichte koppelverkoop zal buitenlanders bij de Schans vandaan houden.’
