Al sinds 2012 stijgt het aantal minderjarige kinderen in bijstandsgezinnen ieder jaar. Vorig jaar ging het om 230.000 kinderen. In Zaanstad woont 7,9 procent van de kinderen in een gezin dat moet rondkomen van een bijstandsuitkering.
In Noord-Holland staat Zaanstad daarmee op de derde plaats achter Amsterdam (13,5 procent) en Den Helder (9,1 procent). Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn mensen ook steeds langer afhankelijk van bijstand.
Ruim twee derde van alle kinderen in bijstandsgezinnen had in 2016 een migratieachtergrond. Van deze groep kwam 50 procent uit een ‘overig niet-westers land’; in 2012 gold dat voor 39 procent. De vorig jaar geregistreerde stijging kwam vooral door de instroom van vluchtelingen uit Syrië en Eritrea. Het aantal bijstandskinderen uit Somalië of Afghanistan was wat lager dan in 2015.
Langere duur
Het aantal minderjarige kinderen in gezinnen die al drie jaar of langer een bijstandsuitkering ontvangen, steeg in 2016 met 4400 tot ruim 114.000. Dat is de helft van alle kinderen in bijstandsgezinnen. De groep kinderen in gezinnen die één tot drie jaar in de bijstand zitten steeg ook, met 3800 tot ruim 74.000. Het aantal minderjarigen in bijstandsgezinnen die korter dan een jaar bijstand ontvingen daalde licht, van 4500 naar 4200.
Rotterdam, Heerlen, Groningen en Amsterdam hadden eind 2016 de hoogste percentages kinderen in een bijstandsgezin. Zo zat 17,4 procent van alle Rotterdamse kinderen in die situatie.
Zaanstad
De gemeente Zaanstad (zie visiearmoede1, pdf) wil de armoede terugdringen door geldproblemen op tijd op te merken en snel in te grijpen voordat mensen in een financieel moeras terechtkomen. Minder algemene regels en meer oplossingen op maat moeten dat mogelijk maken. Bij die aanpak heeft ook de jeugd een belangrijke plek. Zij denkt mee over oplossingen.
In 2015 voerde gemeente daarom gesprekken met leerlingen van zowel basisscholen als het mbo. In hun eigen klassen gingen de leerlingen onder begeleiding van Consulting Kids aan de slag met vragen als: wat is armoede, welke problemen komen arme kinderen volgens jullie tegen en hoe kunnen we deze problemen als samenleving aanpakken?
Eenzaamheid
In alle gesprekken viel op dat ‘eenzaamheid’, ‘anders voelen’ en ‘gepest worden’ door veel kinderen als problemen bij armoede worden genoemd. Aangedragen oplossingen hebben te maken met samen spelen en sporten, ervaringen uitwisselen en het onderwerp bespreekbaar maken. Jongeren gaven ook tips voor het schoolleven: geef gratis bijles, zorg voor ontbijt en lunch en organiseer (gratis) naschoolse activiteiten. Daarnaast kwamen er ideeën binnen voor bijvoorbeeld een online marktplaats voor bijbaantjes en zelfs voor een informatieve soap op tv.
