Een aan alle kanten rammelende vergunning, essentiële zaken die niet zijn onderzocht en zelfs duidelijke overtredingen van nationale en Europese regels. ‘Omwonenden maken zich terecht zorgen over de komst van de biomassacentrale aan de Pascalstraat in Zaandam,’ schrijft onderzoeker Johan Vollenbroek van het door Democratisch Zaanstad ingeschakelde bureau MOB aan het college en de raad. Het zou zomaar kunnen dat bij het eerste verzoek tot handhaving de stekker eruit moet.
Op grond van bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied opgevraagde stukken blijkt dat in de vergunning ten onrechte geen emissienormen zijn opgenomen voor zoutzuur, zwaveldioxide, fluorwaterstofzuur, ammoniak, zware metalen en dioxinen en furanen en dat adequate voorschriften voor de monitoring van de uitstoot ontbreken. Niet duidelijk wordt bovendien hoe die gefilterd wordt. En dat alles bovenop het gegeven dat allang duidelijk is dat het verbranden van hout allesbehalve een milieuvriendelijk alternatief voor aardgas is.
Ook schoon hout risicovol
‘Bij verbranding van hout (ook van schoon hout) is de vorming van dioxinen en furanen niet uitgesloten, vooral ook omdat de Omgevingsdienst meldt dat de oventemperatuur 450 graden Celsius zal gaan bedragen hetgeen forse risico’s inhoudt op de vorming en emissies van dioxinen en furanen,’ aldus de onderzoeker. ‘Het ontbreken van een dioxinenorm klemt des te meer nu de voorziene schoorsteenhoogte slechts 20 meter bedraagt.’ Hij constateert op grond van de vergunningen dat de ruim tien jaar oude biomassacentrale van HVC in Alkmaar ‘vele malen beter presteert’ dan de Zaanse straks gaat doen.
Geen MER
Zou er een milieueffectrapportage zijn gmaakt, dan zouden deze aspecten aan de orde zijn gekomen. Maar dat is niet gebeurd en evenmin is er een vergunning afgegeven in het kader van de Wet natuurbescherming. ‘Wij troffen wel een stuk aan van 2014, Stikstofdepositieberekening bioenergieinstallatie van Bio Forte BV te Zaandam, Ir. J. Koppejan (Procede Biomass BV), Enschede, Juni 2014. Echter, de opsteller van dit rapport heeft vergeten om de emissies van ammoniak, zoutzuur, fluorwaterstofzuur, zware metalen dioxinen en furanen in ogenschouw te nemen,’ schrijft Vollenbroek.
Zijn samenvatting van de effecten van vervanging van de gasstook door de voorgenomen houtstook:
- Klimaatverandering wordt versterkt c.q. heeft een negatief effect op opwarming van de aarde;
- Er zal een scala aan luchtverontreinigende stoffen via de schoorsteen naar buiten worden geblazen zoals stikstofoxiden, zwaveloxiden, zoutzuur, waterstofzuur, ammoniak, kwik, cadmium en thallium, andere zware metalen, en dioxines en furanen, waaronder ook ZZS-stoffen waarvoor de minimalisatieverplichting geldt met uiteindelijk een nulemissie;
- Gezien het ontbreken van een emissienorm voor fluoride (HF) wordt hieraan mogelijk niet voldaan. Verder heeft in 2018 een forse wijziging in de lay-out van de installatie plaatsgehad, wat een nieuwe toetsing van de effecten van de centrale op Natura 2000-gebieden noodzakelijk maakt;
- De luchtkwaliteit zal ter plaatse verslechteren als gevolg van de veel te ruime emissienormen in combinatie met de te lage schoorsteen van slechts 20 meter;
- Depositie van stikstof, zwaveloxiden, zoutzuur, waterstofzuur, ammoniak, kwik, cadmium en thallium, zware metalen overig en dioxines en furanen op natuurgebieden is niet c.q. onvoldoende onderkend;
- De vergunde emissies van NOx, SO2 en stof zijn ruimer dan de Europese/Nederlandse eisen aan afvalverbrandingsinstallaties;
- Voor ZZS-stoffen zijn helemaal geen vergunningnormen opgenomen. Dit klemt met name omdat de oventemperatuur circa 400 graden Celsius bedraagt, wat dioxinevorming faciliteert.
- De vergunde emissies Voor NOx, SO2 en stof kunnen en moeten veel scherper. Voor stof kan de vergunde emissie met een factor tien omlaag als BBT zou worden toegepast, hetgeen overigens een wettelijke verplichting is.
‘Als gevolg van de veel te ruim vergunde emissienormen zou voor omwonenden en de nabijgelegen school qua luchtverontreiniging een afvalverbrandingsinstallatie van dezelfde schaal de voorkeur verdienen boven een biomassacentrale van Bio Forte,’luidt de wetenschappelijke conclusie. ‘Wij verwijzen naar onder andere het advies van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen waaruit blijkt dat het vervangen van gas door hout als brandstof leidt tot verhoging van CO2-emissie, omdat bij verbranding van hout ruim tweemaal zoveel CO2 vrijkomt als bij het stoken van aardgas.’
Vrijdag TV interview bij 1 vandaag over de bouw van de omstreden vervuilde Biomassacentrale in Zaandam.
In opdracht van ons is er door een Wetenschapper v.d. Universiteit van Nijmegen onderzoek gedaan. Uitkomst is alarmerend! pic.twitter.com/h1HcR5atC3— DemocratischZaanstad (@DZaanstad) March 25, 2019
Het is volgens MOB ‘evident’ dat er een nieuwe, ‘maar dan nu wel adequate en volledige natuurtoets’ moet worden uitgevoerd. Een blijvende overbelasting door stikstofdepositie en fluoriden brengt immers het risico met zich mee dat beschermde habittattypen en soorten verloren gaan. Een nieuwe, complete toets zal moeten uitwijzen of de installatie van Bio Forte wel in bedrijf mag worden gesteld wanneer de bouw is afgerond.
Centrale laten stilleggen
‘Op dit moment treft een eventueel verzoek tot handhaving nog geen doel. Dat is wel het geval wanneer de centrale in werking zal gaan. Op dat moment kan elke belanghebbende verzoeken om de centrale te laten stilleggen op grond van het ontbreken van een natuurvergunning en/of toets waaruit conform de door het Europese Hof geformuleerde bovengenoemde wetenschappelijke criteria blijkt dat de centrale in werking mag gaan zonder schade aan Natura 2000-gebieden.’
Schoorsteen 70 meter
Het advies van de onderzoeker is om de vergunningverlening over te doen en daarin de recentste maatwerkvoorschriften op te nemen. ‘Daarin zou u als uitgangspunt kunnen kiezen om niet meer emissies toe te staan dan wanneer er een afvalverbrandingsinstallatie zou worden gebouwd. Tevens dient u te overwegen om de schoorsteenhoogte tot minimaal 70 meter op te trekken.’ Wat betreft de verplichte natuurvergunning betreft is de provincie aan zet.
