Een geschil tussen buren en een verzoek tot handhaving kan ertoe leiden dat een hele wijk in rep er roer raakt omdat de gemeente opeens, na jaren en jaren van gedogen, gaat optreden tegen illegaal opgetrokken erfafscheidingen, schuurtjes en afdakjes. De bewoners van Westerkoog en Assendelft kunnen erover meepraten, maar voorlopig trapt de gemeente op verzoek van een raadsmeerderheid even op de rem. De controles gaan door, maar worden ‘getemporiseerd’.
De hele gemeenteraad viel over de handhavers van Zaanstad heen vanwege hun plotselinge kruistocht tegen kleine overtredingen van hetgeen volgens het bestemmingsplan is toegestaan, maar burgemeester Jan Hamming wees de raadsleden erop dat niet alleen zijzelf degenen zijn die bestemmingsplannen vaststellen, maar er bovendien vorig jaar nog om vroegen om óók op te treden in kleine zaken. Daarnaast is de gemeente al eens door de Raad van State op de vingers getikt omdat ze te laks was in dit soort gevallen. Handhaving is voor de gemeente geen keuze, maar een verplichting.
Bemiddeling
Hamming is er echter, zo zei hij, een groot voorstander van om zaken te regelen via buurtbemiddeling nog voordat er een officieel verzoek tot handhaving wordt ingediend, met alle juridische gevolgen van dien: ‘Eigenlijk zijn we dan al te laat.’ Op een publieke tribune vol inwoners van Westerkoog en Assendelft leidde dat niet tot de hoorbare bijval die eerdere sprekers ten deel viel, maar die was dan ook al eerder afgekapt omdat applaus niet thuishoort in een raadsvergadering.
Grens tussen wel en niet handhaven
De kwestie komt nu terug in een Zaanstad Beraad, waar onder meer de vraag op tafel ligt waar de grens tussen wel en niet handhaven ligt en in hoeverre de regels hierover moeten worden aangepast. Want willekeur moet worden voorkomen, inwoners die last hebben van iets wat niet binnen het bestemmingsplan past moeten worden beschermd en de rechtsgelijkheid mag niet in het gedrang komen. De burgemeester riep alle inwoners die inmiddels een brief hebben gekregen met de opdracht een bouwsel af te breken op om daar beroep tegen aan te tekenen en op die manier gebruik te maken van hun rechten.
‘Geen verrommeling’
Een inwoner van Rooswijk had de gemeenteraad eerder per brief aangeraden om naar de kwestie te kijken met de ogen van nu en niet blind te varen op ’regels die hun wortels ver in de vorige eeuw hebben’. ‘De regels zijn ooit bedacht om verrommeling van de buitenruimte tegen te gaan. Toentertijd was het gebruik om van oude planken en deuren een houtje touwtje schuurtje te plaatsen etcetra. Tegenwoordig gaat men naar de bouwmarkt en zet een keurige schuur neer. De buurt is niet aan het verrommelen, integendeel,’ aldus de schrijver. ‘Mocht onze buurt een ‘Fort Oranje’ worden, alstublieft kom dan handhaven. Zolang wij echter proberen om van ons huisje en buurtje een paleisje te maken, doe dan een stap achteruit en stel vast dat we in een mooie wereld wonen waar het overgrote deel van de mensen verantwoorde beslissingen kan nemen.’
