Gemeente aantrekkelijker en welvarender, maar op veel fronten achterblijver

Foto: Flickr / Srikanth Jandy

Zaanstad wordt steeds fijner om te wonen, zo blijkt uit de woonaantrekkelijkheidsindex in de Atlas voor Gemeenten. In 2010 en 2011 was een omgekeerde trend te zien, maar sindsdien zit de gemeente in de lift.

Ook de sociaaleconomische index, die cijfers over de arbeidsmarkt, werkgelegenheid en de lokale economie in kaart brengt laat dit jaar een stijgende lijn zien, na een daling tussen 2012 en 2017. De Atlas voor Gemeenten rangschikt sinds 1998 elk jaar de prestaties van de 50 grootste stedelijke gemeenten. De plek op de lijst kan verbeteren of verslechteren door de eigen prestaties, maar ook door die van andere gemeenten.

Zaanstad heeft een positie op de woonaantrekkelijkheidsindex die vergelijkbaar is met Purmerend en Tilburg. De positie op de sociaaleconomische index van Zaanstad is vergelijkbaar met die van Dordrecht en Arnhem.

 

De woonaantrekkelijkheidsindex wordt bepaald door een aantal indicatoren, die verband houden met de vraag wat belangrijke factoren zijn om ergens te willen wonen. De index bestaat, in aflopende mate van belangrijkheid, uit de bereikbaarheid van banen, het cultuuraanbod (podiumkunsten), veiligheid (geweldsmisdrijven en vernielingen), het aantal koopwoningen, de nabijheid van natuurgebieden, de kwaliteit van het culinaire aanbod, de aanwezigheid van een universiteit en het historisch karakter van de stad.

Zaanstad staat in 2018 op de 20e plaats. De top drie wordt gevormd door Amsterdam, Utrecht en Amstelveen; helemaal onderaan staat Emmen.

Zaanstad is sinds het vorige jaar vier plaatsen gestegen. Dat is vooral te danken aan het cultureel aanbod (jaarlijks aantal uitvoeringen in de podiumkunsten per 1000 inwoners) en een klein beetje aan de verbeterde positie van Zaanstad op de indicator ‘veiligheid’. De 37e positie van Zaanstad met betrekking tot het cultureel aanbod is relatief laag, net als het culinair aanbod (43).

Sociaaleconomische index

Op de sociaaleconomische index is de best scorende gemeente Amstelveen en staat Zaanstad op de 35e plaats. Vorig jaar was dat nog 39. Deze index bestaat uit negen factoren: het aandeel bijstandsgerechtigden, het werkloosheidspercentage, het aandeel arbeidsongeschikten, het aandeel huishoudens met een inkomen lager dan 105 procent van het sociaal minimum, het percentage laagopgeleiden, de participatiegraad van vrouwen, de werkgelegenheid (het aantal banen in de gemeente als percentage van de beroepsbevolking) en het percentage banen in de financiële en zakelijke dienstverlening.

De stijging van Zaanstad kan in verband worden gebracht met vijf verbeterde indicatoren: bijstand (van 26 naar 21), werkloosheid (van 23 naar 20), het percentage laagopgeleiden (van 44 naar 38), banen (van 45 naar 29) en het percentage zakelijke diensten (van 40 naar 29).

Lage scores

Zaanstad kent drie indicatoren die laag scoren op de ranglijst, namelijk arbeidsongeschiktheid (met plaats 40), het percentage laagopgeleiden (38) en het aandeel banen (43).

 

Cultuur

Net als andere jaren behandelt de Atlas voor Gemeenten ook in de editie van dit jaar een apart thema: cultuurregio’s en de regionale cultuurindex. De Raad voor Cultuur wil stedelijke regio’s in de toekomst een belangrijke plaats geven in het cultuurbeleid. Zij zouden beter dan het Rijk in staat zijn om de culturele infrastructuur af te stemmen op ‘de samenstelling en behoeften van de bevolking en de aanwezige maatschappelijke en economische infrastructuur’. Binnen de Metropoolregio Amsterdam wordt er al samengewerkt op dit vlak onder de noemer Cultuurimpuls MRA.

De cultuurindex geeft de verhouding weer van het culturele aanbod tussen de verschillende gemeenten en regio’s. Het is een relatieve maatstaf, rekening houdend met het aantal inwoners in een gemeente of streek. De index is berekend aan de hand van een twintigtal indicatoren, verdeeld over vijf groepen: podiumkunsten, erfgoed, beeldende kunst, letteren en film.

Plek 41

De weging is gebaseerd op de waardering van mensen voor cultuur in hun omgeving (op basis van aantal culturele objecten en activiteiten in de woonomgeving) en op de cultuurindex van de Boekmanstichting. Zaanstad bezet de 41e plek.

Op de vijf onderscheiden hoofdgroepen heeft Zaanstad een 39e plaats wat betreft podiumkunsten, een 24e bij erfgoed, een 44e bij beeldende kunsten, een 35e bij letteren en een 39e plaats bij film. Op al deze indicatoren scoort Zaanstad lager dan gemiddeld in de G50.

Beste score voor erfgoed

De indicator erfgoed komt nog het dichtst bij het gemiddelde op de ranglijst, beeldende kunst zit er het verst van af. Amsterdam scoort overall het best (door het hoge aanbod van uitvoeringen in de podiumkunsten), Maastricht staat op twee (door hoge positie bij historisch erfgoed en beeldende kunsten) en Leeuwarden op drie (op alle vijf de categorieën hoog in de ranglijst).

 

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen