Het schilderij Herinnering van de Zaanse schilder Jan Verkade (Zaandam, 18 september 1868 – Beuron, Frankrijk, 19 juli 1946) is aangekocht door het Rijksmuseum. De zoon van de oprichter van de fameuze koekjesfabriek schilderde het doek van een meisje in de traditionele dracht van het Bretonse dorp Saint Nolff in 1893.
Jan Verkade was een belangrijke representant van de Franse kunstenaarsgroep Les Nabis. Deze formeerde zich rond 1890 in Parijs en Bretagne rondom de schilders Paul Gauguin, Emile Bernard en Maurice Denis. Deze kunstenaars zochten en vonden hun inspiratie in de traditionele gemeenschappen van Frankrijk.
Religie de rode draad
Voor Verkade waren religie en theosofie continu onderwerpen van gesprek. In het franciscaner klooster van Fiesole in Toscane raakte geheel in de ban van Franciscus van Assisi (op een fresco hieronder) en diens vrome en eenvoudige leven. Ervan overtuigd dat een diepe geloofsovertuiging nodig is om echte kunst te kunnen maken, zocht hij een religieuze groep om zich bij aan te sluiten.
In 1893 vond hij enige tijd rust in het benedictijner klooster in Baden-Württemberg, Duitsland. Geïnspireerd door de Gregoriaanse kerkmuziek en door meetkundige vergelijkingen probeert een groep schilders daar een nieuwe religieuze kunstvorm te ontwerpen. In het voorjaar van 1894 wordt hij als oblaat toegelaten bij de kloosterorde in Beuron en in 1897 wordt hij novice. Hij neemt de kloosternaam Willibrord aan in 1902, bij zijn priesterwijding.
Autobiografie
Na een leven van reizen en zoeken eisten in de Eerste Wereldoorlog zijn taken als monnik steeds meer van zijn aandacht op en raakte de kunst op de achtergrond. In 1917 schreef hij het eerste deel van zijn autobiografie Van ongebondenheid en heilige banden.
Werk van Verkade is hedentendage vooral in musea in Frankrijk en Zweden te vinden; wandschilderingen zijn nog te zien in Aichhalden, Heiligenbronn en in Wenen.
Veiling
Het Amsterdamse museum kocht het nu verworven schilderij op een veiling bij Sotheby’s voor 227.539 euro. De aankoop werd mogelijk gemaakt door het Otto van Noppen Fonds/Rijksmuseum Fonds en een bijdrage van de BankGiro Loterij. Het doek is vanaf een nader te bepalen datum deze zomer in het Rijksmuseum te zien.
