De Omgevingsdienst Noord-Holland Noord is voornemens om een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming te weigeren voor het volledig openstellen van busbrug De Binding in Zaandam, tussen Westerwatering en Westerkoog. Het struikelblok is de stikstofdepositie.
Een second opinion over de staat van de natuur uitgevoerd door het bureau Witteveen en Bos heeft aangetoond dat de veenmosrietlanden en vochtige heiden in het Westzijderveld en De Reef al bijna geschiedenis zijn door de dominantie van haarmos en bramen en het verdwijnen van de typische soorten op deze percelen. De sterke overschrijding van de kritische depositiewaarde van stikstof en verdroging spelen daar vermoedelijk een belangrijke rol bij.
Nu deze natuur grotendeels al weg is vormt de extra stikstofdepositie door het verder openstellen van de busbrug in juridische zin geen bedreiging meer voor deze percelen, is de conclusie van de second opinion. Maar wel kan de extra stikstof het herstel van deze habitattypen in een toch al overbelaste situatie belemmeren, terwijl er wel een instandhoudingsdoelstelling voor is vastgesteld. De enige veenmosrietlanden die momenteel nog in het Westzijderveld bestaan (en waar de grootste aanvullende overschrijdingen verwacht mogen worden als gevolg van het verder openstellen van De Binding) zijn recent geplagd en over het algemeen soortenarm. Ze worden na enkele jaren echter al bedreigd door de opslag van berk, braam, haarmos en de hoge trofiegraad, die allemaal worden bevorderd door een hoge stikstofdepositie.
Geen goede vooruitzichten
De kwaliteit van het beetje nog overgebleven veenmosrietland is nu goed wat betreft vegetatietype en een goed ontwikkelde moslaag, aldus het rapport van Witteveen en Bos. ‘Op basis van ons veldbezoek lijken zuurgraad, zoutgehalte, vochttoestand en gemiddeld laagste grondwaterstand hier ook op orde dankzij het plaggen. Maar de trofiegraad, die matig tot zeer voedselrijk lijkt, is niet op orde, en de functionele omvang van het habitattype is veel te klein. Ook duidt de opslag van braam en haarmos, in combinatie met de hoge trofiegraad op een duidelijke dreiging dat er klassengrenzen binnen het habitattype worden overschreden.’
Het is volgens de specialisten niet goed aan te geven hoe dicht het systeem tegen het omslagpunt naar een lagere kwaliteit aanzit, ‘maar het is juist in zo’n geval niet uit te sluiten dat de extra bijdrage van de busbrug aan de stikstofdepositie toch een negatief effect heeft’. In een structureel overbelaste situatie kan die extra stikstofdepositie net de druppel zijn die het laatste zetje geeft.
Zienswijzen
De Omgevingsdienst Noord-Holland Noord heeft de relevante stukken nu gedurende zes weken ter inzage gelegd bij de dienst aan de Dampten 2 in Hoorn. Ze zijn daar op afspraak – via [email protected] of telefonisch via 088 – 10 21 300 – in te zien. Belanghebbenden kunnen schriftelijk of mondeling zienswijzen over het ontwerpbesluit naar voren brengen bij Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, Omgevingsdienst Noord-Holland Noord, Postbus 2095, 1620 EB Hoorn.
