Alleen inwonertal Wormerveer afgelopen decennia gekrompen

In alle voormalige gemeenten die nu Zaanstad vormen is het aantal inwoners de afgelopen 50 jaar toegenomen, behalve in Wormerveer. In 1974 woonden er 1700 mensen op één vierkante kilometer in Zaanstad; dat is inmiddels opgelopen tot bijna 2200.

Dat betekent dus dat het de afmaar gelopen halve eeuw 25 procent drukker is geworden in Zaanstad. De dichtstbevolkte plaats is niet Zaandam Zaandijk, waar bijna 5100 inwoners één vierkante kilometer bevolken. De dunst bevolkte plaats is Westzaan met minder dan 500. Zaanstad is al vanaf het begin af aan een dichtbevolkte gemeente geweest: in 1974 behoorde de gemeente al tot de 25 procent dichtstbevolkte gemeenten van Noord-Holland. En dat is nog steeds zo.

Het is één van de weetjes die de gemeente de wereld instuurt ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Zaanstad. De bijbehorende illustratie loopt niet helemaal synchroon met de geschiedenis van Zaanstad, maar de trend is duidelijk. Hoe druk het ergens is is af te lezen aan de bevolkingsdichtheid: het aantal inwoners per vierkante kilometer. In 1975 woonden er in de kersverse gemeente 124.549 mensen op 73,4 vierkante kilometer land. In 2023 gaat het om meer inwoners op ongeveer even veel land: namelijk 159.618 inwoners op 73,8 vierkante kilometer.

Om toch een leefbare gemeente te houden met genoeg ruimte voor groen, recreatie, veilig verkeer en bedrijvigheid wonen meer mensen tegenwoordig op hoogte. Assendelft was in 1970 nog de dunst bevolkte woonplaats, maar door de sterke groei van Assendelft Noord in het begin van deze eeuw steeg de bevolkingsdichtheid er het snelst van alle plaatsen (+200 procent), al is het nog steeds een dunbevolkte plaats. In Wormerveer nam de bevolkingsdichtheid met 20 procent af. Door de bouw van onder meer woningen op de voormalige fabrieksterreinen van Brokking en Meneba zit er voor Wormerveer echter ook een groeispurt aan de komen, en meer nog wanneer wat verder in de toekomst ook het complex van Loders Croklaan plaatsmaakt voor woningen.