De Europese Commissie beslist eind dit jaar of glyfosaat nog langer wordt toegelaten op Europese akkers, velden en achtertuinen. Chemiereuzen als Monsanto en Syngenta geven miljoenen uit om een verbod te voorkomen. Greenpeace en meer dan 38 andere milieu- en gezondheidsorganisaties bundelden daarom hun krachten en inmiddels hebben meer dan een miljoen Europeanen zich uitgesproken voor een Europees burgerinitiatief.
Glyfosaat is de meest gebruikte onkruidverdelger ter wereld. Alleen al in Nederland worden jaarlijks honderdduizenden kilo’s gebruikt. De gemeente Zaanstad hoort daar sinds 1 januari 2016 niet meer bij en ook Wormerland en Oostzaan gebruiken geen glyfosaat meer. Dat zit onder meer in het bestrijdingsmiddel Roundup en vervuilt het grondwater, is schadelijk voor bodem en waterdieren en is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie mogelijk kankerverwekkend.
Nu een miljoen Europese burgers het burgerinitiatief van Greenpeace en medestanders steunen, moet de Europese Commissie dat in behandeling nemen. Het burgerinitiatief vraagt om:
- een verbod op glyfosaat;
- verbetering van de toelatingsprocedure voor bestrijdingsmiddelen;
- ambitieuze afspraken over de reductie van bestrijdingsmiddelengebruik.
Sinds 31 maart 2016 geldt in Nederland een verbod op professioneel gebruik van alle gewasbeschermingsmiddelen, dus ook die op basis van de werkzame stof glyfosaat, op verharde oppervlaktes buiten de landbouw. Op dit verbod zijn echter nogal wat uitzonderingen:
- Het verbod geldt niet voor gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor het bestrijden van onkruid of mos op:
a. locaties waar het gebruik van open vuur of draaiende motoren niet is toegestaan;
b. start-, landings- en taxibanen van vliegvelden;
c. spoor-, metro en trambanen, voor zover het betreft:
1° het ballastbed bestaande uit een laag steenslag waarin zich de railconstructie bevindt, of;
2° inspectie- of schouwpaden gelegen binnen de veiligheidszone;
d. locaties waar scherpe munitie of explosieven in de bodem aanwezig zijn of kunnen zijn. - Het besluit geldt niet voor het bestrijden van duizendknoop en ambrosia.
- Het besluit geldt niet voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor het behandelen van stobben in, op of langs weg- en waterbouwkundige constructies, indien door mechanisch verwijderen de stabiliteit van deze constructie in gevaar komt.
- Het besluit geldt niet voor:
a. sportvelden voor het in georganiseerd verband beoefenen van sport in de open lucht, voor zover het het bespeelbare gedeelte van het terrein betreft inclusief een beperkte zone daar omheen die voor het beoefenen van de sport nodig is.
b. niet door de overheid beheerde recreatieterreinen, voor zover het betreft:
1° bungalowterreinen; 2° groepsaccommodaties; 3° campingterreinen; 4° jachthavens, niet zijnde de aanlegsteigers in of nabij het oppervlaktewater. - Het besluit geldt niet voor land- en tuinbouwbedrijven die gewassen telen of kweken.
Resten van glyfosaat zijn teruggevonden in onder andere bloem, brood, bier en moedermelk, maar die onderzoeken zijn niet onomstreden. Bij een Duitse test onder 2000 mensen werd bij 99,6 procent van hen een traceerbare hoeveelheid glyfosaat in de urine aangetroffen. In België wordt de verkoop van glyfosaat aan particulieren verboden.
