Het ‘Verwonderzoek’ door negen jonge antropologen in Zaanstad in 2016 en 2017 heeft volgens het college ‘belangrijke inzichten en verbeterpunten’ opgeleverd. Nu is er in aansluiting daarop een werkplan gemaakt.
Wat was dat Verwonderzoek? In het kort: een poging om met een antropologische blik, vanuit nieuwsgierigheid naar organisaties en medewerkers, hun gedrag en hun relaties naar het participatiesysteem in Zaanstad te kijken. De Verwonderzoeksgroep onder leiding van onderzoeksjournalist Irene Houthuijs sprak met ambtenaren, bestuurders, managers, beleidsmakers en uitvoerders, maar vooral ook met inwoners zelf.
Het resultaat was onder meer een compilatiefilm (hieronder) en een spel, Participatie Pioniers.
De verwonderzoekers verbaasden zich vooral over de afstand tussen de gemeente en haar inwoners: die werkt nog vaak aanbodgericht en kijkt onvoldoende naar wat iemand wél kan en echt nodig heeft, spreekt van ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ zonder de achtergronden te kennen, blinkt niet uit in begrijpelijke taal en gebruikt termen als ‘arbeidshandicap’ of in een ‘doelgroepenregister’ staan, wat vervreemdend en stigmatiserend werkt voor de betrokkenen.
Casemanager wordt De Kees
Een van de oplossingen voor helder taakgebruik – en een voorbeeld aangedragen in een brief van het college aan de raad over de voortgang van het Verwonderzoek – is het vervangen van het woord casemanager door De Kees. Het voorstel is om als een vervolg daarop een begrippenkader samen te stellen waarin oude begrippen worden ‘vertaald’ naar nieuwe en daarna organisatiebreed worden toegepast.
‘Nuttig instrument’
Participatie Pioniers ziet het college als een nuttig instrument voor een verdere bewustwording en benadering. Het ontwikkelde werkplan moet er voor zorgen dat het participatiebeleid en vooral de uitvoering daarvan beter aansluiten op de leefwereld van de inwoners.
‘Meer in het algemeen vinden we Verwonderen als wijze van onderzoek zo waardevol, dat we dit vaker bij complexe vragen in andere disciplines willen gaan toepassen,’ laat het college de gemeenteraad weten.
