De mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt wordt in onze regio steeds omvangrijker. Er komen steeds meer noodkreten vanuit het bedrijfsleven dat vacatures niet vervulbaar zijn. De grootste uitdaging voor de gemeenten én werkgevers is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, zo wordt geconstateerd in de rapportage Regio in Beeld van het UWV.
Zaanstreek-Waterland zal naar verwachting in 2019 ongeveer 114.000 tellen Vooral de detailhandel, zorg & welzijn en industrie zijn grote sectoren, evenals de bouwnijverheid. De sterkst groeiende sectoren zijn ICT, uitzendbureaus, bouwnijverheid en horeca. Alleen financiële diensten en het openbaar bestuur zullen minder banen tellen.
Zaanstad, Wormerland, Oostzaan, Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Waterland en Purmerend kenden door de gunstige economische ontwikkelingen de laatste kwartalen een sterkte groei van het aantal vacatures: ontstonden er in het tweede kwartaal van 2016 nog naar schatting 3200 vacatures; in het tweede kwartaal van 2018 waren dit er een geschatte 4300.
Grote verschillen
Er bestaan wel grote verschillen tussen beroepsklassen. Zo is de arbeidsmarkt voor technische beroepen zeer krap en is er eveneens een krappe markt voor transport & logistiek, ICT en commerciële beroepen. Voor creatieve en taalkundige beroepen is er daarentegen een zeer ruime arbeidsmarkt. In het naastgelegen Groot Amsterdam is sprake van een krappe arbeidsmarkt.
Vooral in de techniek zijn er veel beroepen met moeilijk vervulbare vacatures, zoals elektricien, loodgieter, operator procesindustrie en timmerman. Naarstig wordt ook gezocht naar mensen voor vacatures voor verzorgenden IG en verpleegkundigen, vrachtwagenchauffeurs, leerkrachten basisonderwijs (onderwijs) en gastheren/-vrouwen in de horeca.
Werkloosheidspercentage 4,6
De potentiële beroepsbevolking in Zaanstreek/Waterland is 251.000 inwoners groot. Hiervan zijn er 176.000 actief op de arbeidsmarkt en hebben 168.000 betaald werk; 8000 hebben geen betaald werk maar zochten daar wel naar en zijn ook direct beschikbaar. Het werkloosheidspercentage bedraagt daarmee 4,6. Tot werkzoekenden worden ook parttimers die meer uren willen werken, een deel van de personen met een arbeidsbeperking en personen die niet per direct beschikbaar zijn gerekend.
Opleiding
Werkzoekenden met een WW-uitkering zijn vaker middelbaar en hoger opgeleid dan werkzoekenden met een bijstandsuitkering. Veranderingen op de arbeidsmarkt zorgen ervoor dat lang niet alle werkzoekenden één-op-één matchen op de aanwezige vacatures. In Zaanstreek-Waterland blijkt bij bijstandsgerechtigden de aansluiting met de arbeidsmarkt beperkt te zijn.
Veel mensen hebben de afgelopen jaren (weer) hun weg naar de arbeidsmarkt gevonden. Er zijn echter nog genoeg mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die lastiger bemiddelbaar zijn en ondersteuning nodig hebben van de gemeente en/of het UWV waar het gaat om praktische zaken als coaching, begeleiding en advies bij (om)scholing. Samenwerking met het bedrijfsleven en opleiders is daarbij cruciaal.
Cultuuromslag
Dit vraagt voor een deel ook om een cultuuromslag bij bedrijven. Werkgevers kunnen samen met de gemeente of het UWV kijken hoe een kandidaat die niet direct geschikt is, wel geschikt te maken is door bijvoorbeeld (om)scholing of door te denken in taken in plaats van functies.
